Editor's Note—The palingenesia presented on these pages was prepared by Professor Honoré to accompany his Emperors and Lawyers, 2nd ed. (Oxford: Oxford University Press, 1994), ISBN 0-19-825769-4. It is reproduced here by the kind permission of the author and of the Oxford University Press. Those who consult the palingenesia are asked to observe all appropriate copyright restrictions.

by years–

218 ANTONINO A ET ADVENTO CONSS

IMP ANTONINUS (Elagabal) AUG

477. CJ 2.18.8 (Severo pp. 27 July 218) Adversus eos, qui negotia tua gesserunt (fuisse adv. curatores refert Thal. BZ), negotiorum gestorum iudicio civiliter consiste: nec tibi oberit, si propter occupationes militares eam litem tardius fuisses exsecutus, cum hoc genus actionis longi temporis praescriptione excludi non possit.

478. CG Visi 13.14.1 (Victorinae pp. 30 Dec 218 Rome) Si in potestate patris fuisti, cum hereditas Bassae Cassiae tibi obvenit, eamque patris iussu crevisti, iure patriae potestatis ei eam quaesisti. ideoque quod ab eo iure alienatum est, nulla ratione oblato pretio restitui tibi desideras.

478A. Letter. D 48.19.43 (Aurelio Atiliano: Paul 1 resp) Praeses ultra administrationis suae tempus interdicere alicui arte sua uti non potest.

222 ANTONINO A IIII ET ALEXANDRO C CONSS

IMP ANTONINUS (Elagabal) AUG ET ALEXANDER CAES

Secretary no.6: 3 Feb 222 (CJ 9.1.3) to 1 Oct 222 (CJ 9.1.5)

479/6/1. CJ 9.1.3 (Rufo pp. 3 Feb 222) Qui crimen publicum instituere properant, non aliter ad hoc admittantur, nisi prius inscriptionum pagina processerit et fideiussor de exercenda lite adhibitus fuerit. 1. Sin vero post satisdationem praesentes non fuerint, edicto admonendi sunt, ut veniant ad causam agendam, et si non adfuerint, non solum extra ordinem puniendi sunt, sed etiam sumptus, quos in eam rem et circa ipsum iter ad litem vocati fecerunt, dependere coguntur.

480/6/2. CJ 4.44.1 (Aurelio Maroni/Matroni/Maxoni militi d. 19 Feb 222) Si pater tuus per vim coactus domum vendidit, ratum non habebitur, quod non bona fide gestum est: mala fide enim emptio irrita est. aditus itaque nomine tuo praeses provinciae auctoritatem suam interponet, maxime cum paratum te proponas id quod pretii nomine illatum est emptori refundere.

481/6/3.CJ 8.44.6 (Octavio pp. 8 March 222) Non dubitatur, etsi specialiter venditor evictionem non promiserit, re evicta ex empto competere actionem.

IMP ALEXANDER AUG

482/6/4. CJ 4.50.2 (Septimiae d. 20 March 222) Si emancipatis vobis fundos, quos nomine vestro, cum in potestate ageretis, pater emerat, tradidit vel in possessione eorum voluntate patris fuistis, dominium adquisistis.

483/6/5. CJ 7.64.1 (Apollinario et aliis pp. 25 March 222) Datam sententiam dicitis, quam ideo vires non habere contenditis, quod contra res prius iudicatas, a quibus provocatum non est, lata sit. cuius rei probationem si promptum habetis (haberetis libri), et citra provocationis adminiculum quod ita pronuntiatum est auctoritatem non obtinebit.

484/6/6. CJ 8.37.4 (Sabinae pp. 31 March 222) Secundum responsum Domitii Ulpiani praefecti annonae iuris consulti amici mei ea, quae stipulata est, cum moreretur, partem dimidiam dotis cui velit relinquere, reddi sibi, cum moreretur, eam partem dotis stipulata videtur.

485/6/7. CJ 8.44.7 (Hilariano pp. 3 Apr 222) Auctore laudato si evicta res est, fideiussorem, etiamsi agi causam ignoraverit, conveniri evictionis nomine posse non ambigitur.

486/6/8. CJ 6.35.3 (Antiochiano pp. 4 Apr 222) Si ea quaestio infertur filiis eius, quam consobrinam tuam dicis, quod tabulae testamenti patris eorum, qui a familia interfectus dicebatur, priusquam quaestio de servis haberetur, apertae et recitatae sunt, propter amplissimi ordinis consultum hereditas a fisco vindicatur et ideo agi apud procuratorem meum debet, quia non eo tempore pupilli fuerunt.

487/6/9. CJ 4.25.2 (Callisto pp. 29 Apr 222) Ex contractibus servorum quamvis de peculio dumtaxat domini teneantur, de eo tamen, quod in rem eorum versum est vel cum institore ex causa cui praepositus fuit contractum est, in solidum conveniri posse dubium non est.

488/6/10. CJ 5.51.4 = Appx LR Visi 1.6 (Aglao pp. 29 Apr 222) Eum, qui bonis paternis secundum edicti formam abstentus est, hereditariis actionibus conveniri nulla ratio suadet. 1. Nec ad rem facit, quod adversus curatores (V cum B vel tutores insert PCR curatores Ra), si non consulte abstentus sit, actio competat: nihil quippe in ea quae ex officio gesta sunt vel geri debebunt (debuerunt Hal.) veniet (venient scr.), sed culpa solum quantique interfuit eius non fuisse abstentum aestimatur. 2. Cui consequens est, ut, si propter eam causam transegisti cum curatoribus (BZ k.p. curatoribus vel tutoribus VCR tutoribus vel curatoribus P), nulla adversus te creditoribus patris tui petitio competat (Nec . . . competat omit Visi).

489/6/11. CJ 3.42.1 (Cresecnti militi pp. 1 May 222) Si dominium ancillae, de qua agis, ad matrem tuam pertinuit nec iure a patre tuo venumdata est eiusque proprietatem tibi vindicare paratus es, praeses provinciae exhiberi eam iubebit, ut apud iudicem de veritate rei quaeratur.

490/6/12. CJ 7.56.1 (Masculino pp. 7 May 222) Si neque mandasti fratri tuo defensionem rei tuae neque quod gestum est ratum habuisti, praescriptio rei iudicatae tibi non oberit. et ideo non prohiberis causam tuam agere sine praeiudicio rerum iudicatarum.

491/6/13. CJ 7.8.4 (Sabiniano pp. 10 May 222) Si, ut proponis, consentiente creditore, cui pignoris iure cum aliis mancipiis obligatus fuisti, a debitore manumissus es, potuisti ad libertatem pervenire.

492/6/14. CJ 9.1.4 (Dionysio pp. 16 June 222) Uxor tua, si consobrini sui necem vindicandam existimat, adeat praesidem provinciae.

493/6/15. CJ 1.23.1 (Supero d. 15 July 222) Si libellum de communi causa tu fraterque tuus dedistis, (f.t.d. scripsit Kr. cum B fraterque tuus vendidistis V fraterve t. vendidisti Pb f.t. attulisti vel dedisti Pv fraterve tuus d. CR) quamvis rescriptum ad unius personam directum sit, utrique tamen prospectum est.

494/6/16. CJ 9.2.1 (Marciano pp. 30 July 222) Eos qui terminos effoderunt extraordinaria animadversione coerceri debere praeses provinciae non ignorabit.

495/6/17. CJ 4.54.2 (Charisio militi d. 1 Sept 222) Si fundum parentes tui ea lege vendiderunt, ut, sive ipsi sive heredes eorum emptori pretium quandoque vel intra certa tempora obtulissent, restitueretur, teque parato satisfacere condicioni dictae heres emptoris non paret (dett. pareret PCR), ut contractus fides servetur, actio praescriptis verbis vel ex vendito tibi dabitur, habita ratione eorum, quae post oblatam ex pacto quantitatem ex eo fundo ad adversarium pervenerunt.

496/6/18. CJ 8.29.1 (Agrippae pp. 1 Sept 222) Praeses provinciae aditus, si probatum fuerit tuum creditorem, cui ius distrahendi pignora fuit, dolo malo fundum vendidisse, quanti tua interest restituere tibi eundem creditorem iubebit. 1. Quod si de bonis creditoris condemnati solvi pecunia non potuerit et probatum fuerit emptorem mala fide emisse, offerenti (R offerente PC) pecuniam cum usuris, quanti fundus veniit, restituere tibi fundum cum fructibus malae fidei emptorem iubebit.

497/6/19. CJ 7.4.3 (Alex A Lucio before 12 Sept 222) Cum libertatem mulieribus sub condicione datam proponas, quid dubium est eos, qui ex his ante impletam eam eduntur, servos nasci et pertinere ad heredes iure dominii? his enim demum (demum omit dett. cum BZ k.p.) succursum est, qui post moram praestandae libertatis progeniti sunt, ut liberi et ingenui viderentur.

498/6/20. CJ 7.4.4 (Alex A Arriano before 12 Sept 222) Si voluntate domini in liberate morata est, cui fideicommissaria libertas debita fuerit, secundum senatus consultum et constitutiones ad id pertinentes civis Romana facta ingenuos peperit. sed si numquam ab ea libertas petita est, sibimet imputare debet, cum interea ex ea progeniti servi sint.

499/6/21. CJ 2.3.8 = Cons 9.11, 1.8 (Aurelio Dionysio/Dionysio pp. 12 Sept 222) Cum, posteaquam adversarius matris tuae victus esset, matrem tuam circumvenerit, ut ei caveret (u.e.c. CJ ut pacisceretur Cons 9.11) nullam se controversiam de servis moturam, id pactum male fide factum (quod m.f.f est Cons 1.8) irritum est, et cum ex ea conventione cum matre tua agi coeperit, iudex eam liberabit (quia de re iudicata pacisci nemo potest add Cons 9.11).

500/6/21. CJ 7.4.5 (same) Minor annis lege definitis nec per fideicommissum libertatem supremis suis relinquere potest nisi his, quorum causam probare potest.

501/6/22. CJ 3.37.2 (Avito militi pp. 12 Sept 222/226) Si probatum fuerit praesidi provinciae fratrem tuum vineas communes pignori dedisse, cum partem tuam, quam in vineis habes, creditori obligare non potuerit, praeses provinciae restitui tibi eam (M eam tibi PR eam omit C tibi omit BZ k.p.) iubebit cum fructibus, quos creditor de parte tua percepit. 1. Idem praeses provinciae de divisione vinearum inter te et creditorem fratris tui cognoscet et iubebit eum accepta pecunia, quanti statuerit partem fratris tui valere, eam partem quam de fratro tuo accepit tibi restituere aut (te insert Momm.) aestimata tua parte ad creditorem fratris tui data pecunia quanti aestimaverit eam transferre.

502/6/23. CJ 4.14.3 (Aurelio Herodi/Herodi pp. 13 Sept 222) Promissae tibi pecuniae a servo tuo, ut eum manumitteres, si, posteaquam manumisisti, stipulatus ab eo non es, adversus eum petitionem (PbCR cum S et BZ Theod. nullam petitionem Pa cum B Thal.) per in factum actionem habes.

503/6/23. CJ 6.2.4 (same) Adversus eum dumtaxat, quem servum tuum sollicitasse dicis, si eum deterioris animi fecit, servi corrupti agere potes. quod si sollicitatum occultavit, etiam furti cum eo (P eodem CR) agere potes. quas actiones etiam per procuratorem exercere minime prohiberis.

504/6/24. CJ 2.3.9 (Mucatrauli pp. 28 Sept 222) Si pascenda pecora partiaria--id est ut fetus eorum portionibus, quibus placuit, inter dominum et pastorem dividantur--Apollinarem suscepisse probabitur, fidem pacto praestare per iudicem compelletur (Kr. cum B compellitur libri).

505/6/25. CJ 4.24.2 (Demetrio pp. 1 Oct 222) Quod ex operis ancillae vel ex pensionibus domus, quam pignori detineri dicis, perceptum est, debiti quantitatem relevabit.

506/6/26. CJ 9.1.5 (Marcellinae pp. 1 Oct 222) Senatus consulto permissum non est mulieri legis Corneliae crimine reum facere, nisi res ad eam pertineat. cum igitur filii tui tutores et curatores habent, ipsi deliberare debent, an instrumenta, ex quibus adversarium filiorum tuorum obtinuisse dicis, falsa esse accusare debent.

507/6/27. Collatio 1.9.1 (Aurelio Flavio et aliis militibus pp. 13 kal./20 July 222) Si modo pro quo libellum dedistis, non dolo praestitit mortem, minime perhorrescat: crimen quippe ita contrahitur, si et voluntas occidendi intercedat. Ceterum ea, quae ex improviso casu potius, quam fraude accidunt, fato plerumque, non noxae imputantur.

Alexander A without consular date: assigned to secretary no.6.

508/6/28. CJ 5.3.2 (Alex A Attalo) Si praesidi provinciae probaveris, ut Eucliam uxorem duceres, munera te parentibus eius dedisse, nisi tibi Euclia nupserit, restitui tibi quod dedisti iubebit.

509/6/29. CJ 2.27.1 (Alex A Florentino militi d. 27 Aug) Si minor annis viginti quinque emptori praedii cavisti nullam de cetero te esse controversiam facturum, idque etiam iureiurando corporaliter praestito servare confirmasti, neque perfidiae neque periurii me auctorem futurum sperare tibi debuisti.

End of secretary no.6

Secretary no.7: 15 Oct 222 (CJ 6.50.3: end of overlap 20 Nov 222, CJ 2.18.10) to 27 Oct 223 (CJ 6.33.2)

510/7/1. CJ 6.50.3 (Hermagorae pp. 15 Oct 222) Etiamsi tacitum fideicommissum heredem administrasse apparuerit, legata tamen seu fideicommissa, quae testamento relicta sunt, praestanda esse ambigi non oportet, ad eum videlicet modum, quem lex Falcidia patitur, cum quartam, quae aufertur heredi, qui contra legem fidem suam obtulit, legatariis proficere non placuit.

511/7/2. CJ 8.34.1 (Victorino pp. 15 Oct 222) Qui pactus est, nisi intra certum tempus pecuniam quam mutuam accepit solveret, cessurum creditoribus, hypothecae venditionem non contraxit, sed id comprehendit, quod iure suo creditor in adipiscendo pignore habiturus erat. communi itaque iure creditor hypothecam vendere debet.

512/7/3. CJ 2.50.2 (Petronio centurioni pp. 20 Oct 222/226) Si quid de bonis eorum, qui rei publicae causa absentes sunt, deminutum est actioneve qua competente eis aliquis liberatus fuit, in integrum restitutio perpetua iurisdictione intra annum utilem permittitur.

513/7/4. CJ 7.66.1 (Iuliano pp. 27 Oct 222) Etiam post mortem eius qui appellavit necesse est heredibus eius vel reddi (reddere Cb) causas provocationis vel statutis adquiescere.

514*. CJ 3.32.3 (Domninae pp. 30 Oct 222) Mater tua vel maritus fundum tuum invita vel ignorante te vendere iure non potuit, sed rem tuam a possessore vindicare etiam non oblato pretio poteris. 1. Sin autem postea de ea venditione consensisti vel alio modo proprietatem eius amisisti, adversus emptorem quidem nullam habes actionem, adversus venditricem vero de pretio negotiorum gestorum exercere non prohiberis.

515/7/5. CJ 4.19.4 (Avito pp. 1 Nov 222/229) Proprietatis dominium non tantum instrumento emptionis, sed ex quibuscumque aliis legitimis probationibus ostenditur.

516/7/6. CJ 5.34.1 (Ambibulo pp. 1 Nov 222) Cum tibi in ea aetate constituto, ut, si de statu constaret, per tutores sive curatores negotia tua administrari deberent, libertatis controversiam fieri adleges, non oportuit impediri, quo magis liberali causa ordinata, quia interim pro libero habebaris, curator tibi daretur, per quem defendi causa tua potest.

517/7/7. CJ 6.3.6 (Caecilio pp. 1 Nov 222) Liberti libertaeque defunctorum operas neque extraneis heredibus patronorum debent neque maritis patronarum.

518/7/8. CJ 3.35.1 (Glyconidi pp. 7/6 Nov 222) Damnum per iniuriam datum immisso in silvam igne vel excisa ea si probari potest, actione legis Aquiliae utere.

519/7/9. CJ 6.44.2 (Faustinae pp. 7 Nov 222) Etiam si veritas debiti non subest, falsa demonstratio non perimit legatum et ex testamento eius quoque nomine competit actio.

520*. CJ 4.57.1 (Patricensi pp. 8 Nov 222) Si (delete Momm.) Patroclius, posteaquam te Hermiae donationis causa dedit lege dicta, ut, si quindecim annis continuis servisses, ad libertatem perducereris ita, ut civis Romanus esses, tempore peracto, si modo Patroclius non contrariae voluntatis fuerit aut si iam (Cr etiam V?) decesserit, ad libertatem pervenisti, quoniam placuit non solum ad venditos, sed etiam ad donatos eam legem, ut manumitterentur, pertinere, nec te potuit semel translato dominio in Hermiam postea alii Patroclius vendere: et ideo non de praestanda tibi libertate, quam ex constitutione iam fueras adeptus, litigare debuisti, sed libertatem quam obtinueras defendere.

521/7/10. CJ 6.21.4 (Iunio pp. 16 Nov 222) Si Rufinus vir clarissimus tribunus laticlavius (edd. latis clavis C datis clavis R laticlaius W) maior annis lege definitis faciens testamentum te manumisit, iustam tibi libertatem competisse scire debes. 1. Quod si minor annis ex lege constitutis fuerit, cum faceret testamentum, lege impediente nullam libertatem adeptus es, quae in hac parte nec militibus remissa est. 2. Quod si idem testator causam manumittendi te habuit, quae probabilis vivo manumittente consilio futura esset, quia per fideicommissum data libertas a quolibet minore annis ei, cuius causa probari potuit, praestari debet (Rb deberet VC debere Ra), et ex testamento militis eiusmodi servis iustam libertatem competere consequens est.

522*. CJ 2.18.10 (Secundo et aliis pp. 20 Nov 222) Si servum alienum non inutilem domino constitutum aegrum curastis et negotium utiliter gessistis (e.n.u.g scripsit Kr. ad B et omit PL et post gessistis collocant CR), competenti vobis actione sumptus recuperare potestis.

End of period of overlap between no.6 and no.7

523. Letter. CJ 3.42.2 (Syro pp. 21 Nov 222) Si criminis alicuius reus servus postulatur, per ad exhibendam actionem produci a domino, non celari debet.

524. CJ 9.2.2 (same) Si cuiusdam criminis obnoxius servus postulatur, dominus eum defendere potest et in iudicio sistere accusatoris intentionibus responsurum. 1. Post probationes autem criminis non ipse dominus, sed servus pro suo delicto condemnationem sustineat (LRb sustinet C sustinet at Ra). ideo enim servum suum domino defendere permissum est, ut pro eo possit competentes adlegationes offerre.

525. CJ 9.35.1 (same) Nec servis quidem alienis licet facere iniuriam.

526/7/11. CJ 4.65.4 (Arrio Sabino pp. 1 Dec 222) Et divi Pii et Antonini (VC ex divi Pii et Antonini Ra ex divi Pii Antonini Rb recte Kr.) litteris certa forma est, ut domini horreorum effractorum eius modi querellas deferentibus custodes exhibere necesse habeant nec ultra periculo subiecti sint. 1. Quod vos quoque adito praeside provinciae impetrabitis. qui si maiorem animadversionem exigere rem deprehenderit, ad Domitium Ulpianum praefectum praetorio et parentem meum reos remittere curabit. 2. Sed qui domini horreorum nominatim etiam custodiam repromiserunt, fidem (fidem Rb idem VCRa) exhibere debent.

527/7/12. CJ 7.66.2 (Marcellinae pp. 3 Dec 222) Eius, qui requirendus adnotatus appellaverat et ante actam causam mortuus est, bona ad successorem pertinere parentibus meis placuit.

528/7/13. CJ 4.57.2 (Eutychiano/Eutychiano liberto pp. 5 Dec 222) Si ea lege Chreste (C chrestes V chertae R) servum, sed naturalem filium venumdedit, ut emptor eum manumitteret, quamvis non est manumissus, ex constitutione divorum Marci et Commodi ad Aufidium Victorinum liber est.

529/7/14. CJ 8.44.8 (Clementio pp. 6 Dec 222) Emptor fundi, nisi auctori aut heredi eius denuntiaverit, evicto praedio neque ex stipulatu (e.s. CR stipulatione P) neque ex dupla neque ex empto actionem contra venditorem vel fideiussores eius habet. sed et si iudicio emptor non adfuit aut praesens per iniuriam iudicis victus est absente auctore vel fideiussore, regressus adversus eum non habet.

530/7/15. CJ 4.24.3 (Victori pp. 8 Dec 222) Creditor, qui praedium pignori sibi nexum detinuit, fructus quos percepit vel percipere debuit in rationem exonerandi debiti computare necesse habet et, si agrum deteriorem constituit, eo quoque nomine pigneraticia actione obligatur.

531/7/16. CJ 5.12.3 (Euphemo pp. 8 Dec 222) Etsi dotis exactio defuncta in matrimonio filia potuisset ad patrem pertinere, dotalibus tamen servis maritus testamento directam et fideicommissariam (f. dett. fideicommissam CM) libertatem iure dedit et praestita revocari non debuit, cum et inter vivos manumittendi mancipia dotalia (mancipii dotalis C) constante matrimonio liberam maritus habet facultatem.

532/7/17. CJ 8.10.2 (Diogeni pp. 22 Dec 222) Negotiandi causa aedificia demoliri et marmora detrahere edicto divi Vespasiani et senatus consulto vetitum est. ceterum de alia domo in aliam transferre quaedam licere exceptum est: sed nec dominis ita transferre licet, ut integris aedificiis depositis publicus deformetur adspectus.

533/7/18. CJ 8.44.9 (Terentio pp. 22 Dec 222) Si controversia tibi possessionis, quam bona fide te emisse adlegas, ab aliquo movetur, auctori heredive eius denuntia. et si quidem obtinueris, habebis quod emisti. sin autem evictum erit, a venditrice successoreve eius consequeris, quanti tua interest: in quo continetur etiam eorum persecutio, quae in rem emptam a te, ut melior fieret, erogata sunt.

534/7/19. CJ 6.50.4 (Philetiano pp. 28 Dec 222/1 Jan 223) Et in legatis principi datis legem Falcidiam locum habere merito divo Hadriano placuit.

535/7/20. CJ 8.29.2 (Aemilio pp. 30 Dec 222) Servos, quos nullo iure a creditore venisse dicis, pater tuus vel tu, si hereditas eius ad te pertinet, a possessoribus petere potes. quod si usucapti sunt, petat pater tuus pretium eorum a creditore, qui non iure eos servos vendidit.

223 MAXIMO II ET AELIANO CONSS

536/7/21. CJ 7.48.1 (Sabiniano 3 Jan 223) Iudex ad certam rem datus, si de aliis pronuntiavit, quam quod ad eam speciem (e.s. PtR eas res C eam rem Pv) pertinet, nihil egit.

537/7/22. CJ 2.50.3 (Flavio Aristodemo militi pp. 5 Jan 223) Quod tempore militiae de bonis alicuius possessum ab aliquo est, posteaquam is rei publicae causa abesse desiit, intra annum utilem (vel rescissa usucapione, si rem militis possessor usucepit vel secundum B exciderunt) amota praescriptione temporis medii possessionem vindicare permissum est: ultra autem ius possessoris laedere contra eum institutum non oportet.

538/7/23. CJ 8.27.1 (Pacatae pp. 13 Jan 223) Fundum pignori obligatum, si creditor ex fructibus debitum persecutus est, cum ipso iure pignus obligatione liberatum sit, distrahere minime potest.

539/7/24. CJ 4.48.1 (Iuliae Secundinae d. 1 Feb/Sept 223) Post perfectam venditionem omne commodum et incommodum, quod rei venditae contingit, ad emptorem pertinet. auctor enim ex his tantum causis suo ordine tenetur, quae ex praecedente tempore causam evictionis parant (CRv causae evictiones pariant P causam evictionis sperant Rt), et ita, si ei denuntiatum est, ut causae agendae adesset, et non absente emptore contra eum pronuntiatum est.

540/7/25. CJ 8.38.2 (Menophilo pp. 3 Feb 223) Libera matrimonia esse antiquitus placuit. ideoque pacta, ne liceret divertere, non valere et stipulationes, quibus poenae inrogentur ei (ei CRb et Pa et ei Pb ** Ra) qui divortium fecisset, ratas non haberi constat.

541/7/26. CJ 3.28.8 (Florentino/Florentino militi pp. 7/8 Feb 223) Parentibus arbitrium dividendae hereditatis inter liberos adimendum non est, dum non minus, qui pietatis (PbR meritis insert PaC) sibi conscius est, partis quae intestato defuncto potuit ad eum pertinere quarta ex iudicio parentis obtineat. 1. Qui autem agnovit iudicium defuncti eo, quod debitum paternum pro hereditaria parte persolvit vel alio legitimo modo (CRb vel insert PRa?), etiamsi minus quam ei debebatur relictum est, si is maior viginti quinque annis est, accusare ut inofficiosam voluntatem patris quam probavit non potest.

542/7/26. CJ 6.30.2 (same) Cum debitum paternum te exsolvisse adlegas pro portione hereditaria, agnovisse te hereditatem defunti non ambigitur.

543/7/27. CJ 5.49.1 (Dionysodoro pp. 7 Feb 223) Educatio pupillorum tuorum nulli magis quam matri eorum, si non vitricum eis induxerit, committenda est. 1. Quando autem inter eam et cognatos et tutorem super hoc orta fuerit dubitatio, aditus praeses provinciae inspecta personarum et qualitate et coniunctione perpendet, ubi puer educari debet. 2. Sin autem aestimaverit, apud quem educari debet, is necessitatem habebit hoc facere, quod praeses iusserit.

544/7/28. CJ 6.37.9 (Antiocho pp. 7 Feb 223) Si in fraudem eorum quae testamento relicta sunt admissus est accusator, qui testamentum falsum diceret, praeses provinciae secundum iurisdictionis formam solvi legata iubebit, interposita cautione, si evicta fuerit hereditas, ea restituturum (r. CR restituiri dett. restitutum iri scr.) quamvis alias cautioni tunc locus sit, cum sine controversia legata solvantur.

545/7/29. CJ 4.39.3 (Quintiano/Quintiniano et Timotheo/Quintiano Timotheo pp. 9 Feb/d. 6 Feb 223) Nominis venditio et ignorante et invito eo, adversus quem actiones mandantur, contrahi solet.

546/7/29. CJ 8.41.1 (same) Delegatio debiti nisi consentiente et stipulanti promittente debitore iure perfici non potest: nominis autem venditio et ignorante vel invito eo, adversus quem actiones mandantur, contrahi solet.

547/7/30. CJ 2.12.6 (Marciano d. 24 Feb 223) Reum criminis constitutum defensionem causae suscipere non posse (secundum BZ olim fuerit: reum c.c. neque honoribus fungi nec d.c.s.p.), antequam purgarit innocentiam suam, incognitum non est.

548/7/31. CJ 4.65.5 (Aurelio Petronio pp. 1 March 223) Certi iuris est ea, quae voluntate dominorum coloni in fundum conductum induxerint, pignoris iure dominis praediorum teneri. quando autem domus locatur, non est necessaria in rebus inductis vel illatis scientia domini: nam ea (firmant B sine pacto suppl. Kr.) quoque pignoris iure tenentur.

549/7/32. CJ 2.12.7 (Macrino militi pp. 8 March 223) Militem nec pro patre vel matre vel uxore nec (nec M cum B vel CR) ex sacro rescripto procuratorio nomine experiri oportet, cum neque defensionem alienam suscipere vel redimere negotia vel quasi suffragatorem accedere utilitate publica permittatur.

550/7/33. CJ 2.1.5 (Valentinianae pp. 9 March 223) Non est novum eum a quo petitur pecunia implorare rationes (dett. cum B rationem pCR) creditoris, ut fides constare possit.

551/7/34. CJ 4.55.3 (Novio liberto pp. 12 March 223) Ancilla, quae exportanda venit nec exportata est, sed (e.s. CR esset V) ab emptore in eadem civitate morante empta et (e.e. V in qua empta et CR empta et delete Momm.) manumissa est, adversus legem venditionis libera fieri non potuit: et ideo aditus a te procurator meus partibus suis fungetur.

552/7/35. CJ 7.57.2 (Maximiano pp. 12 March 223) Rei iudicatae effectum non habet, quod per epistulam rector provinciae solvere vos pecuniam rei publicae iussit.

553/7/36. CJ 9.23.3 (Martiali pp. 16 March 223) Senatus consulto et edicto divi Claudii prohibitum est eos, qui ad scribenda testamenta adhibentur, quamvis dictante testatore aliquid emolumentum (LRb emolumento CRa) ipsis futurum scribere, et poena legis Corneliae facienti inrogata est: cuius veniam deprecantibus ob ignorantiam et profitentibus a relicto discedere raro amplissimus ordo vel divi principes (fratres BZ k.p.) veniam dederunt.

554/7/37. CJ 2.42.1 (Maximianae pp. 21/18 March 223) Si, cum minor annis viginti quinque esses, tabulis quae sunt (t. quasi Momm. cum B) tuarum professionum oblatis tibi aetatem quasi maior annis viginti quinque decepta probasti, in integrum restitutionem intra statutum legibus tempus etiam post impletam aetatem de omnibus intra aetatem (a. PRb eam a. C eam Ra) adversus te gestis postulare apud eum, cuius de ea re iurisdictio est, potes.

555/7/38. CJ 4.1.2 (Felici pp. 27 March/8 Apr 223) Iurisiurandi contempta religio satis deum ultorem habet. periculum autem corporis vel maiestatis crimen secundum constituta divorum parentum meorum, etsi per principis venerationem quodam calore fuerit periuratum, inferri non placet.

556/7/39. CJ 4.48.2 (Gargilio Iuliano pp. 28 March 223) Cum convenit, ut singulae amphorae vini certo pretio veneant, antequam tradantur, imperfecta etiam tunc venditione periculum vini mutati emptoris, qui moram mensurae faciendae non interposuit, non fuit. 1. Cum autem universum, quod in horreis erat positum (p. Ma cum B postea PtCRMb positum postea Pv) venisse (CR venisset P) sine mensura et claves emptoribus traditas adlegas, perfecta venditione quod vino mutato damnum accidit, ad emptorem pertinet. 2. Haec omnia locum habent non solum si vinum, sed etiam si oleum vel frumentum vel his similia venierint et ea aut deteriora aut penitus corrupta fuerint.

557/7/40. CJ 6.32.1 (Proculae pp. 31 March 223) Ut testamentum quod dicis factum, proferatur et publice recitetur, competens iudex iubebit.

558/7/41. CJ 9.8.1 (Paulino pp. 11 Apr 223) Etiam ex aliis causis crimina maiestatis cessant meo saeculo, nedum etiam admittam te paratum accusare iudicem propterea crimine maiestatis, quod contra constitutionem eum (eum LC meam R) dicis pronuntiasse.

559/7/42. CJ 10.11.1 (Basso pp. 19 Apr 223) Si ei qui capere potest tacitum fideicommissum relictum est, cessat delatio. his enim prohibetur tacite relinqui, qui palam relictum capere non possunt.

560/7/43. CJ 4.24.4 (Hermaeo et Maximillae pp. 20 Apr 223) Pactum vulgare, quod proposuistis, ut, si intra certum tempus pecunia soluta non fuisset, praedia pignori vel hypothecae data vendere liceret, non adimit debitori adversus debitorem pigneraticiam actionem.

561/7/44. CJ 5.63.1 (Lysimacho et Diotimo pp. 20 Apr 223) Si absentibus necessariis personis vel his, qui sua sponte vos defendere volebant, non competentibus adlegationibus, qui vobis tutores aut curatores dati erant, liberati esse a muneri visi (v. CRb iussi Ra) sunt, ne eis circumvenisse iudicis religionem prosit, praeses provinciae audiet vos et, si iniustum decretum extorsisse eos apparuerit, exinde ad eos periculum administrationis pertinere pronuntiabit, ex quo dati sunt.

562/7/45. CJ 2.11.11 (Irenaeo pp. 22 Apr 223) Debitores qui bonis cesserint, licet ex ea causa bona eorum venierint, infames non fiunt.

563/7/46. CJ 4.20.2 (Carpo pp. 22 Apr 223) Si tibi controversia ingenuitatis fiet, defende causam instrumentis et argumentis, quibus putas: soli enim testes ad ingenuitatis probationem non sufficiunt.

564/7/47. CJ 6.11.1 (Vitali/Vitali militi d. 26/29 Apr 223) Pendente appellatione a sententia, qua falsum testamentum pronuntiatum est, incerto adhuc, an defunctus intestatus decesserit, proximitatis nomine bonorum possessioni locus non est.

565/7/47. CJ 6.24.3 (same) Cum proponas Alexandrum equitem testamento primo loco Iulianum ut libertum suum heredem instituisse eique substituisse his verbis: `quod si ex aliqua causa primus hereditatem meum adire noluerit vel non potuerit, tunc in locum secundum heredem substituo Vitalem', post mortem autem testatoris Iulianum servum communem fuisse defuncti militis et Zoili fratris eius apparuerit, an tu ex substitutione admittereris, voluntatis est quaestio. 1. Nam si credens eum proprium et suum libertum heredem instituit nec per eum ad alium quemquam hereditatem pertinere voluit, extitit condicio substitutionis tibique delata hereditas est. 2. Quod si verba susbstitutionis subscriptae ad ius rettulit, ut, si nec per semet ipsum alium fecisse heredem--potuit enim quamvis iubente domino nolle adire--ita demum substitutus vocaretur, si tamen paruit domino et adiit, substitutioni locus non est.

566/7/48. CJ 8.22.2 (Valeriano pp. 26 Apr 223) Cum in causa iudicati aliqua res pignori capitur, per officium eius qui ita decrevit venumdari solet, non per eum, qui iudicatum fieri postulavit. 1. Et si alio emptore non existente, vel existente quidem, sed non dignum pretium offerente is cui iudicatus satis non fecit ad licitationem secundum constituta fuerit admissus, cuiuslibet alterius vice ex officio emere debet.

567/7/49. CJ 6.2.5 (Cornelio pp. 29 Apr 223) Civile est, quod a te adversarius tuus exigit, ut rei, quam apud te fuisse fatearis, exhibeas venditorem. nam a transeunte etiam ignoto emisse dicere non convenit volenti evitare alienam boni viri suspicionem.

568/7/50. CJ 3.34.3 (Ricanae pp. 1 May 223) Et in provinciali praedio constitui servitus aquaeductus vel aliae servitutes possunt, si ea praecesserint, quae servitutem constituunt: tueri enim placita inter contrahentes debent. quare non ignorabis, si priores possessores aquam duci per praedia prohibere iure non potuerunt, cum eodem onere perferendae servitutis transire (P transisse CR) ad emptores eadem praedia posse.

569/7/51. CJ 4.32.11 (Aurelio Tyranno pp. 1 May 223) Frumenti vel hordei mutuo dati accessio etiam ex nudo pacto praestanda est.

570/7/52. CJ 9.22.2 (Valerio pp. 5 May 223) Satis aperte divorum parentum meorum rescriptis declaratum est, cum morandae solutionis gratia a debitore falsi crimen obicitur, nihilo minus salva excusatione criminis debitorem ad solutionem compelli oportere.

571/7/53. CJ 6.44.3 (Verinae pp. 7 May 223) Si non designata certa quantitate dotem tibi legavit maritus, sed quodcumque ad eum dotis nomine pervenisset perventurumve esset, et id ex testamento petis, necessaria probatio est numeratae pecuniae. 1. Quod si quantitatem expressit, debetur et si in dotem datum non est, quasi aliud legatum, non eo iure, quo dos fungitur.

572/7/54. CJ 6.58.1 (Cassio et Hermionae pp. 7 May 223) In successione titulo consanguinitatis vel in bonorum possessione, quae proximitatis nomine competit, tam fratres quam sorores pari iure esse, licet non eadem matre susceptae sunt, ius certum est. nec huic derogatur, quod amitas vestras ab avo vestro dotatas fuisse proponitis.

573/7/55. CJ 5.37.6 (Paconio pp. 10 May 223) Non est ignotum tutores vel curatores, si nomine pupillorum vel adultorum scientes calumniosas instituunt actiones, eo nomine condemnari oportere, ne sub praetextu nominis eorum propter suas simultates secure lites suas exercere existiment.

574/7/56. CJ 7.19.1 (Vitalio pp. 11 May/March 223) Cum et ipse confessus es status controversiam pati, qua ratione postulas, priusquam de condicione constaret tua, accusandi tibi tribui potestatem contra eum, qui te servum esse contendit? cum igitur, sicut adlegas, statu (C cum BZ k.p. tui insert PR) generis fretus es, iuxta ius ordinarium praesidem pete, qui cognita prius liberali causa ex eventu iudicii, quid de crimine statuere debeat, non dubitabit.

575/7/57. CJ 5.55.1 (Zotico pp. 14 May 223) Certum est non solum eos qui gesserunt, sed etiam qui gerere debuerunt tutelam teneri etiam in ea, quae a contutoribus servari non potuerunt, si modo, cum suspectos facere deberent, id officium omiserunt. 1. Tu autem, etsi contra patronum tuum famosam actionem instituere non potuisti, providere tamen, ne quid tutelae deesset, necessariis postulationibus apud eum, cuius de ea re iurisdictio fuit, potuisti.

576/7/57. CJ 6.6.1 (same) Contra patronum tuum famosam actionem instituere non potes.

577/7/58. CJ 3.28.9 (Romanae pp. 15 May 223) De inofficioso testamento militis vel iure militari vel iure civili facto vel centurionis vel tribuni numeri nec filios posse queri ius certum est.

578/7/59. CJ 7.8.5 (Extricatiano pp. 30 May 223) Si creditoribus satisfactum fuerit, ancillae, quae pignori obligatae a debitore manumissae erant, liberae fiunt. nam ipse manumissor si fraudem se fecisse creditoribus, ut revocet libertates, audeat dicere, audiri non debet nec heredes eius.

579/7/60. CJ 9.9.5 (Vadanti pp. 13 June 223) Adulter post quinquennium, quam commissum adulterium dicitur, quod continuum numeratur, accusari non potest: easque praescriptiones legibus reis datas auferri non oportet.

580/7/61. CJ 5.31.5 (Fuscianae pp. 27 June 223) Amita tutores petere filiis fratris sui non prohibetur.

581/7/62. CJ 6.42.4 (Victorino pp. 27 June/1 July 223) Voluntas patris prohibentis liberos fundos extra familiam vendere vel pignori dare fratrem sorori donare prohibuisse non videtur.

582/7/63. CJ 3.44.3 (Primo pp. 3 July 223) Legatum a defuncto tibi relictum et quod in funus vel morbum eius erogasse te boni viri arbitratu probaveris, praeses provinciae solvi tibi iubebit.

583/7/64. CJ 5.37.7 (Valerio pp. 10 July 223) Tutelam pupillorum tuorum sic administrare debes, ne aedificium, quod his relictum est, contra formam alienandi testamento datam vendas.

584/7/65. CJ 2.21.1 (Plotianae d. 11 July 223) Illud inspiciendum est, num inofficiosi querellae vel palam vel tacita dissimulatione sit renuntiatum. nec hoc autem in personam tuam cadere posse auxilium quod aetati impertitur ostendit.

585/7/66. CJ 5.12.4 (Valenti pp. 12 July 223) Nulla lege prohibitum est universa bona in dotem marito feminam dare.

586/7/67. CJ 6.6.2 (Leontogono pp. 16/19/26 July 223) Libertae, quae voluntate patroni aut (aut omit B) iure nuptae sunt, non coguntur officium patronis suis praestare.

587/7/68. CJ 7.19.2 (Galliae pp. 9 Aug 223) Si de hereditate et libertate controversia est, prius agi causa libertatis debet. sed si de hereditate agetur, ordinanda quidem est causa libertatis, sed sufficit ei, qui libertate utitur, ad victoriam de hereditate secundum se pronuntiatum (s.s.p. C s. pronuntiatam P s. pronuntiatum Pv s. eum p. esse Ra).

588/7/69. CJ 2.4.3 (Tulliae d. 12 Aug 223) Age cum Geminiano, quod pater eius curator tibi datus negotia tua gesserit, et si apud iudicem negabit se actione teneri, quoniam et transactio et Aquiliana stipulatio interposita est, iudex contemplatione iudicii quod est bonae fidei quaeret, de quanta pecunia nominatim transactum sit: et si apparuerit de minore transactum, quantam pecuniam reliquam ex administratione curae deberi probatum fuerit, solvere eum iubebit, quod non in stipulationem Aquilianam obligationis curae (Ra cum B purae CRb B k.p.) tantum deductum est, quanti (quanta edd. cum B k.p.) erat quantitas pecuniae quae debebatur.

589/7/70. CJ 3.28.10 (Quintiliano pp. 12 Aug 223) Si heredem Quintiani, quem patrem tuum esse dicis, adversus quos de inofficioso testamento acturus eras, iure successionis bona ad fiscum pertinent, vel ipsius Quintiani bona utpote vacantia fiscus tenet, causam apud procuratorem meum agere potes.

590/7/71. CJ 9.9.6 (Sebastiano pp. 12 Aug 223) Iure mariti adulterii accusare volenti sexaginta dies utiles computantur, quibus in publico eius facultas fuerit, apud quem reus vel rea postulari (CR accusari L katêgoreisthai B) potest. et cum praeterierint dies isti utiles, maritus quoque iure extranei agere potest. 1. Et qui confidit accusationi, calumniae notam timere non debet: nam ad probationem sceleris divi parentes mei quaestionem de mancipiis eodem modo haberi permiserunt, quo si (quo si C quasi LR) iure mariti ageretur.

591/7/72. CJ 3.34.4 (Cornelio pp. 13 Aug 223) Aquam, quae in alieno loco oritur, sine voluntate eius, ad quem usus eiusdem aquae pertinet, praetoris edictum non permittit ducere.

592/7/73. CJ 7.68.1 (Licinio pp. 20 Aug 223) Si iudici probatum fuerit unam eandemque condemnationem eorum quoque, quorum appellatio iusta pronuntiata est, fuisse nec diversitate factorum separationem accipere, emolumentum victoriae secundum ea quae constituta sunt ad te quoque pertinere non ignorabit.

593/7/74. CJ 6.26.3 (Achillae pp. 22 Aug 223) Heres instituta matris testamento si successionem ex testamento omisisti et ab intestato bonorum possessionis ius habere voluisti, substitutio locum quin feceris, in dubium non venit. 1. Proinde si substitutus hereditatem amplexus est, actionibus quae adversus matrem competebant ipsum convenire, non successionem ab intestato potes vindicare.

594/7/75. CJ 2.12.8 (Mansueto pp. 25 Aug 223) Quod quis sibi debitum exigere tibi mandavit, ante litis contestationem tu alii petendum mandare non potes.

595/7/76. CG Visi 2.4.1 (Valeriae Caelestinae pp. 30 Aug 223) Dos, quae a patre nubenti filiae data est aut in obligatione constituta, in quartam, quam habere ex bonis patris debet, ne inofficiosum testamentum possit accusare, non computatur, quoniam vivente patre bonis eius fuit separata. 1. Imperite itaque introducitur querella cautionis a marito tuo emissae, quasi non omnia tradita ei essent, cum, etsi verum sit quod scriptura continetur, non perimatur querella inofficiosi testamenti, si ex iudicio patris supremo quarta filiae non suppletur, quam intestato patre pro portione sua habere debuit.

596/7/77. CG Visi 2.4.2 (Valeriae Rufinae pp. 30 Aug 223) Si ex voluntate patris, qui tres ex se natos relinquit heredes, tertiae portionis quarta ad te sine ulla diminutione pervenire non potuit, inofficiosi testamenti accusationem instituere non prohiberis. in qua tamen parte ea quae ante a patre filiae in dotem data sunt non placet computari, quae etiam in bonis mariti sunt et a patrimonio patris vivente eo separata fuerunt.

597/7/78. CJ 3.42.3 (Felicissimae pp. 1 Sept 223) Neque ad exhibendum actio neque proprietatis vindicatio, si nunc competit, propterea perempta est, quod aliquando adversus te ad exhibendum actione aliter pronuntiatum est, quia commutatione litis alia res esse incipit.

598/7/79. CJ 4.39.4 (Aurelio Diogeni militi d. 15 Sept 223) Qui nondum certus de quantitate hereditatis, persuadente emptore quasi exiguam quantitatem, eam vendidit, bonae fidei iudicio conveniri (conventus scr.), ut res tradat vel actiones mandet, non compellitur suoque (suoque P suo quoque CR) iure eorum persecutionem habet.

599/7/80. CJ 8.29.3 (Claudio pp. 16 Sept 223) Si uxor tua praesidi probaverit, cum aureos triginta deberet, servos suos amplioris pretii per gratiam aureis viginti creditorem venumdedisse eumque solvendo non fuisse, iubebit emptores recepto pretio restituere servos.

600/7/81. CJ 8.27.2 (Maximo pp. 20 Sept 223) Creditor, qui hypothecae seu pignori rem sibi nexam vendiderit, rem litigiosam non videtur vendere, quia precario debitor possidet.

601/7/82. CJ 4.48.3 (Daphenae pp. 28 Sept 223) Dolum auctoris bona fide emptori non nocere certi iuris est.

602/7/82. CJ 8.56.1 (same) Si donationi contineatur, ut altero defuncto ad alterum portio eorum quae donabantur pertineret, existente condicione, si mortis causa donatio perficiebatur, fideicomissi actio competit.

603/7/83. CJ 4.21.2 (Maniliano pp. 29 Sept 223) Si uteris instrumento, de quo alius accusatus falsi victus est, et paratus es (es Ca est pCbR), si ita visum fuerit a quo pecuniam petis, eiusdem criminis te reum facere et discrimen periculi poenae legis Corneliae subire, non oberit sententia, a qua nec is contra quem data est appellavit nec tu, qui tunc crimini non eras subiectus, appellare debuisti.

604/7/84. CJ 4.31.3 (Aetrio Capitoni pp. 1 Oct 223) In ea, quae rei publicae te debere fateris, compensari ea, quae ab eadem tibi debentur, is cuius de ea re notio est iubebit, si neque ex kalendario neque ex vectigalibus neque ex frumenti vel olei publici pecunia neque tributorum neque alimentorum neque eius, quae statutis sumptibus servit, neque fideicommissi civitatis debitor sis.

605/7/85. CJ 7.45.3 (Vettio pp. 1 Oct 223) Praeses provinciae non ignorat definitivam sententiam, quae condemnationem vel absolutionem non continet, pro iusta non haberi.

606/7/86. CJ 8.35.4 (Iunio et aliis pp. 6 Oct 223) Cum nondum finitam sententia causam, sed dilatam adlegetis, non est dubium omnes integras defensiones vobis (vobis p omit CR) esse.

607/7/87. CJ 6.12.1 (Rufo pp. 12 Oct 223) Liberi contra tabulas parentium bonorum possessione admissa solis parentibus et liberis legata praestare debent secundum edictum.

608/7/88. CJ 8.40.8 (Longo pp. 14 Oct 223) Filius familias, qui pro patre, quamvis in venditione fundi, fideiussit, tenetur.

609/7/89. CJ 8.14.3 (pars ex rescripto Alex A pp. 15 Oct 223) Quamvis fructus pignori datorum praediorum, etsi id aperte non sit expressum, et ipsi pignori credantur tacita pactione esse, praedia tamen, quae emuntur ex fructuum pretio, ad eandem causam venire nulli prudentium placuit.

610/7/90. CJ 6.50.5 (Samosatae pp.18 Oct 223) Si mortis causa immodicas donationes in sororem tuam matrem contulisse probare potes, legis Falcidiae ratione secundum constitionem divi Severi avi mei (a.m. CR omit P) uti potes.

611/7/91. CJ 8.45.1 (Publicio pp. 18 Oct 223) Cum iure creditoris propter fisci debita praedium obligatum procurator meus vendidit, evictio non debetur, quia et privatus creditor eodem iure utitur, nisi nominatim hoc repromissum a privato fuerit. 1. Si tamen fiscus in ius alterius creditoris successit, emptori non iusta fisci nomine movetur controversia, sive quia potior fuerat, quando vendebat, sive quia infirmior, quoniam hoc utique praestare debet, quo pignoris iure vendat, potiorem se ceteris esse creditoribus.

612/7/92. CJ 6.33.2 (Eutacto pp. 27 Oct 223) Quamvis quis se filium defuncti praeteritum esse adleget aut falsum vel inofficiosum testamentum seu alio (PC alii R) vitio subiectum vel servus defunctus esse dicatur, tamen scriptus heres in possessionem mitti solet.

Alexander A without consular date: assigned to secretary no.7

613/7/93. CJ 4.30.5 (Alex A Augustiano before 5 Nov 223) Adversus petitiones adversarii si quid iuris habes, uti eo potes. ignorare autem non debes non numeratae pecuniae exceptionem ibi locum habere, ubi quasi credita pecunia petitur, cum autem ex praecedenti causa debiti in chirographum quantitas redigitur, non requiri (CaRb requiritur CbRa), an tunc cum cavebatur numerata sit, sed an iusta causa debiti praecesserit (dett. processerit CR).

614/7/94. CJ 4.30.6 (Alex A Iustino before 5 Nov 223) Frustra opinaris exceptione non numeratae pecuniae te esse munitum, quando, ut fateris, in eius vicem qui erat obligatus substitueris te debitorem.

615/7/95. CJ 7.62.2 (Alex A Plariano) Novum quod postulas non est, quod, etsi rescripti mei auctoritas intercesserit, provocandi tamen facultas tibi non denegetur.

616/7/96. CJ 11.39.1 (Alex A Octavio) Fenoris rei publicae, quod non tua culpa perditum esse apparuerit, sufficit sortis damnum, non etiam usurarum sustinere.

Secretary no.7 ends

Secretary no.8: 28 Oct 223 (CJ 8.15.4: end of overlap 1 Dec 223, CJ 4.56.2) to 1 Oct 225 (CJ 2.1.8)

617/8/1. CJ 8.15.4 (Secundo pp. 28 Oct 223) Nec si maior annis viginti quinque fuisset filius tuus, qui in potestate tua erat, te invito rem tuam obligare potuit.

618/8/2. CJ 4.56.1 (Socrati pp. 30 Oct 223) Praefectus urbis amicus noster eam, quae ita venit, ut, si prostituta fuisset, abducendi potestas esset ei, cui secundum constitutionem divi Hadriani id competit, abducendi faciet facultatem: quod si eum patientiam accommodasse contra legem quam ipse dixerat, ut in turpi quaestu mulier haberetur, animadverterit, libertate competente secundum interpretationem eiusdem principis perduci eam ad praetorem, cuius de liberali causa iurisdictio est, ut lis ordinetur, iubebit. nec enim tenor legis, quam semel comprehendit, intermittitur, quod dominium per plures emptorum personas ad Primum qui prostituit sine lege simili pervenit.

619/8/3. CJ 6.6.3 (Xantho pp. 1 Nov 223) Etiam qui pactione (pecunia pro pactione B) data a (a omit V) dominis manumittuntur, mero iure omne obsequium patronis debent.

620/8/4. CJ 3.44.4 (Licinio pp. 1 Nov 223) Si sepulchrum monumenti appellatione significas, scire debes iure dominii id nullum vindicare posse, sed et (et R omit C), si familare fuit, ius eius ad omnes heredes pertinere nec divisione ad unum heredem redigi potuisse. 1. Profana tamen loca, quae circa id sunt, si semper vicinis aedificiis usui hominum destinatis cesserunt, eius sunt, cui illa, quorum partes esse visae sunt, ex divisione obtigerunt.

621/8/5. CJ 9.2.3 (Stephanidi pp. 2 Nov 223) Reos capitalium criminum absentes etiam per procuratorem defendi leges publicorum iudiciorum permittunt.

622/8/6. CJ 8.27.3 (Luciano pp. 3 Nov 223) Hypothecis vel pignoribus a creditore venumdatis in id quod deest adversus reum vel fideiussorem actio competit.

623/8/7. CJ 4.30.7 (Ammoniano pp. 5 Nov 223) Si quasi accepturi mutuam pecuniam adversario cavistis, quae numerata non est, per condictionem obligationem repetere, etsi actor non petat, vel exceptione non numeratae pecuniae adversus agentem uti potestis.

624/8/8. CJ 5.6.2 (Burrio pp. 5 Nov 223) Mater pupillae cum tutore filiae suae vel filio tutoris nuptias contrahere non prohibetur.

625/8/9. CJ 7.11.1 (Antiocho pp. 11 Nov 223) Certum ius est non alias directas libertates per legem Aeliam Sentiam, quae sunt (q.s. tuetur BZ k.p.) in fraudem creditorum manumissorum, revocari, nisi et consilium fraudis hoc animo manumittentis et eventus damni suum recipere volentium sequatur. inter creditores autem etiam eos numerandos esse, quibus fideicommissum debetur, olim placuit.

626/8/10. CJ 12.36.1 (Prisciano pp. 13 Nov 223) Si in potestate tua filius tuus fuit eo tempore, quo quaedam nomine eius emisti, ea tua esse non dubitatur. 1. Peculio autem castrensi cedunt res mobiles, quae eunti in militiam a patre vel a matre aliisve propinquis vel amicis donatae (donata libri) sunt, item quae in castris per occasionem militiae quaeruntur. 2. In quibus sunt etiam hereditates eorum, qui non alias noti esse potuerunt nisi per militiae occasionem, etiamsi res immobiles in his erunt. 3. Matris autem hereditas, quamvis in militia delata sit, ad peculium castrense non pertinet. 4. In castrensi vero peculio praedium donatum non esse constat, quamvis empta ex castrensi peculio eius condicionis efficiatur.

627/8/11. CJ 2.1.6 (Uranio pp. 16 Nov 223) Iustum est desiderium eius a quo petitur, licet nomine publico, ut rationibus publicis exhibitis constet, quantum sub nomine suo solutum sit.

628/8/12. CJ 3.41.1 (Marcello pp. 19 Nov 223) Si extat corpus nummorum, quos ablatos ex patris tui hereditate ab eo, quem liberum esse constitit, adlegas, vindicare eos vel ad exhibendum agere non prohiberis. nam quamvis alias noxa caput sequatur et manumissus furti actione teneatur, quae in heredem non competit, cum tamen servus a domino aliquid auferat, quamvis furtum committat, furti tamen actio non est nata neque adversus ipsum, si postea manumissus est, locum habet, nisi furtivas res et post manumissionem contractat.

629/8/13. CJ 2.19.1 (Felici pp. 22 Nov 223) Persecutionem eorum, quae vi vel furto ablata sunt, etiamsi postea interciderunt, integram esse iure responsum est.

630/8/14. CJ 7.71.1 (Irenaeo pp. 22 Nov 223) Qui bonis cesserint, nisi solidum creditor receperit, non sint (VPCR sunt dett.) liberati. in eo enim tantum hoc beneficium eis prodest, ne iudicati detrahantur in carcerem.

631/8/15. CJ 8.44.10 (Largo pp. 25 Nov 223) Si fines agri venditor demonstravit et legem dixit intra eos neminem ingressurum, si quid inde evincatur, periculo fit (fit C sit PR) auctoris. quod si finibus suis quos (non insert) demonstravit agrum vendidit, lis finalis ad venditorem non pertinet.

632/8/16. CJ 7.19.3 (Valeriano pp. 26 Nov 223) Si crimen aliquod inferatur ei, quam ingenuam esse dicis, ante liberalis causa suo ordine agi debet, cognitionem suam praeside praebente, quoniam necesse est ante sciri, si delictum probatum fuerit, ut in liberam et ingenuam an ut in ancillam constitui oportet.

633/8/17. CJ 8.40.9 (Aristocrati pp. 27 Nov 223) Etiamsi de iure obligationis pignorum actum fuerit, fideiussoribus liberatio non contingit.

634/8/18. CJ 6.35.4 (Philomuso pp. 30 Nov 223) Hereditas in testamento data per epistulam vel codicillos adimi non potuit. quia tamen testatrix voluntatem suam non mereri unum ex heredibus declaraverat, merito eius portio non iure ad alium translata fisco vindicata est. libertates autem in eadem epistula datae peti poterunt.

635/8/19. CJ 4.56.2 (Severo/Severo praef urb/praef praet pp. 1 Dec 223) Mulierem, quam ita venisse adlegas, ne prostitueretur aut, si prostituta fuerit, libera esset, per officium militare exhiberi apud tribunale (Ma tribunalem VC tribunal R) oportet, ut, si controversia referatur pacto--quod tamen si verum est, libertas mulieri existente condicione competit--, agatur causa apud eum cuius de ea re notio est. haec autem lex et nisi in tabulas venditionis inserta sit, quamvis epistula vel sine scriptis facta ostenditur, valet.

End of period of overlap between no.7 and no.8

636/8/20. CJ 5.50.2 (Aufidio pp. 5 Dec 223) Quod plerumque postulatur, ut arbitrio praetoris alimenta pro modo facultatum pupillis vel iuvenibus constituantur, pro officio suo hi qui aliena negotia gerunt, ne apud iudicem controversiam habeant, faciunt. 1. Ceterum si bonus vir et innocens tutor arbitrio suo aluit pupillos--quod interdum etiam necesse est fieri, ne (propter Kr.) secreta patrimonii et suspectum aes alienum, quod melius est interim taceri quam, cum de modo bonorum quaeritur, ultro proferri et apud acta ius dicentis contra utilitatem pupillorum signari--, non dubio accepto ferre debebunt ea, quae vir bonus arbitrabitur merito ad exhibitionem educationis ministeria studiaque erogata esse. 2. Nec ferendus est iuvenis, qui, cum praesens esset studiisque (qui pro censu studiis Momm.) eruditus atque alitus est, si ea per alium se consecutum (consecutus V) non probet, sumptusque (- que delete Hal.) recuset, quasi vento vixerit aut nullo liberi hominis studio imbui meruerit.

637/8/21. CJ 4.26.5 (Asclepiadi pp. 8 Dec/7 Sept 223) Nulla res prohibet filios familias, si pro aliis maiores viginti quinque annis fideiusserint, actione adversus eos competenti teneri. sed si dumtaxat de peculio tecum agatur, defensionibus, si quae tibi competunt, uteris.

638/8/22. CJ 6.16.1 (Iulio pp. 10 Dec 223) Si mater tua propter furorem suum patrui sui bonorum possessionem non accepit, tu filius eius ad eorumdem bonorum patrui magni possessionem ex edicto, quo prioribus non petentibus sequentibus permittitur, admissus es.

639/8/23. CJ 9.9.7 (Herculano pp. 21 Dec 223) Propter violatam virginem adultam qui postea maritus esse coepit accusator (virginem, adulta quae p.e.c., accusator videntur legisse Gr.) iustus non est et ideo iure mariti crimen exercere non potest, nisi puella violata sponsa eius fuerit. 1. Sed si ipsa iniurias suas adsistentibus (Lv obsistentibus R subsistentibus LtC) curatoribus, per quos etiam negotia eius gerenda sunt, persequatur, praeses provinciae pro debita tanto delicto, si probetur, severitate examinabit.

640/8/24. CJ 4.29.4 (Alexandriae pp. 27 Dec 223) Senatus consultum locum habet, sive eam obligationem, quae in alterius persona constitit, mulier in se transtulerit vel participaverit sive, cum alius pecuniam acciperet, ipsa se constituit ab initio ream, quod et in rerum earum pro aliis obligationibus admissum est. 1. Sed si praedia tua annis maior viginti quinque vendidisti et pro marito pecuniam solvisti, deficit auxilium senatus consulti.

641/8/25. CJ 5.28.3 (Gorgiae pp. 28 Dec 223) Si tutores testamento vobis dati sunt, quamquam unus vestrum suae aetatis factus sit, id est pupillarem aetatem excesserit (id . . . excesserit delete Kr.), tutela tamen vestra ad eum non pertinet.

642/8/26. CJ 6.50.6 (Secundinae s. 28 Dec 223) In ponenda ratione legis Falcidiae omne aes alienum deducitur, etiam quod ipsi heredi mortis tempore debitum fuerit, quamvis aditione hereditatis confusae (CR consubtae P) sint actiones. 1. Omnia autem legata, quamvis in operibus publicis conficiendis statuisque ponendis data sint, ad contributionem dodrantis pro rate suae cuiusque quantitatis revocantur. 2. Nec si quid ultro (CR ultra P) solidum heres praestiterit aut perfecerit, legitimae computationi praeiudicatur.

224 IULIANO II ET CRISPINO CONSS

643/8/27. CJ 6.15.1 (Ulpio d. 10 Jan 224) Consobrinorum tuorum intestatorum bona, si ad prioris necessitudinis neminem iure pertinuerunt, tuque eorum possessionem agnovisti, persequi non prohiberis.

644/8/28. CJ 9.9.8 (Domnae pp. 13 Jan 224) Reos adulterii duos simul marem et feminam ex eadem causa fieri lex Iulia de pudicitia vetat: sed ordine peragi utrosque licet.

645/8/29. CJ 6.21.5 (Sozomeno pp. 16 Jan 224) Ex testamento militis, sive adhuc in militia sive intra annum missus honeste decessit, hereditas et legata omnibus quibus relicta sunt debentur, quia inter cetera, quae militibus concessa sunt, liberum arbitrium quibus velint relinquendi supremis suis concessum est, nisi lex specialiter eos prohibuerit.

646/8/30. CJ 6.42.5 (Reginae pp. 18 Jan 224) Si frater tuus, posteaquam patri heres extitit, pubes iam sine liberis decessit, ex pupillari substitutione tibi hereditas eius delata non est. sed si verbis fideicommissi aliqua parte testamenti confirmata est, fideicommissum ab heredibus petere non prohiberis.

647/8/31. CJ 4.57.3 (Fulcinio Maximo pp. 23 Jan 224) Si (si Rb cum pro C omit VRa) Iusta Saturnino puellam nomine Firmam agentem tunc annos septem hac lege vendiderit, ut, cum haberet annos viginti quinque, libera esset, quamvis factum ab emptore praestandae libertatis pacto non sit insertum, sed ut libera esset expressum, tamen constitutioni divorum Marci et Commodi (in semestribus scriptae add R) locus est. 1. Ideoque impleto vicensimo quinto anno Firma libera facta est nec obest ei, quod vicensimo septimo anno manumissa est, quae iam ex constitutione libera erat: et is, quem post vicensimum quintum annum ex te conceptum enixa est, ingenuus est.

648/8/32. CJ 5.57.1 (Felici pp. 22 Jan/1 Feb 224) Eligere debes, utrum cum (cum omit V) ipsis tutoribus vel curatoribus heredibusve eorum an cum his, qui pro eis se obligaverunt, agere debeas vel, si ita malis, dividere actionem. nam in solidum et cum reo et cum fideiussoribus agi iure non potest.

649/8/33. CJ 9.9.9 (Proculo pp. 26 Jan 224) Castitati temporum meorum convenit lege Iulia de pudicitia damnatam in poenis legitimis perseverare. qui autem adulterii damnatam, si quocumque modo poenam capitalem evaserit, sciens duxit uxorem vel reduxit, eadem lege ex causa lenocinii punietur.

650/8/34. CJ 8.18.3 (Valenti pp. 1 Feb 224) Si potiores creditores pecunia tua dimissi sunt, quibus obligata fuit possessio, quam emisse te dicis, ita ut pretium perveniret ad eosdem priores creditores, in ius eorum successisti et contra eos, qui infirmiores illis fuerunt, iusta defensione (C ratione R) te tueri potest.

651/8/35. CJ 9.8.2 (Faustiniano pp. 3 Feb 224) Alienam sectae meae sollicitudinem concepisti, quasi crimen maiestatis sustineres, etsi servo tuo iratus esse non perseveres, quod semper te facturum inconsultius (Momm. inconsulti ius C inconsulte R) iuraveris.

652/8/36. CJ 3.1.3 (Faustinae pp. 8 Feb 224) Quotiens quaestio status bonorum disceptationi concurrit, nihil prohibet, quo magis apud eum quoque, qui alioquin super causa status cognoscere non possit, disceptatio terminetur.

653/8/37. CJ 6.42.6 (Nilo pp. 14 Feb 224) Praedia obligata per legatum vel fideicommissum relicta heres luere debet, maxime cum testator condicionem eorum non ignoravit aut, si scisset, legaturus tibi aliud, quod non minus esset, fuisset. 1. Sin vero a creditore distracta sunt, pretium heres exsolvere cogetur, nisi contraria defuncti voluntas ab herede ostendatur.

654/8/38. CJ 4.65.6 (Lucilio Victorino pp. 25 Feb 224) Nemo prohibetur rem quam conduxit fruendam alii locare, si nihil aliud convenit.

655/8/39. CJ 4.39.5 (Nonario Onesimo pp. 1 March 224) Emptor hereditatis actionibus mandatis eo iure uti debet, quo is (PR utitur insert C) cuius persona fungitur, quamvis utiles etiam adversus debitores hereditarios actiones emptori tribui placuerit.

656/8/40. CJ 6.12.2 (Hilarae d. 1 March 224) Postumo nato, qui neque heres institutus a patre neque nominatim exheredatus est, testamentum rumpitur: et si contra tabulas bonorum possessio infanti (infanti PaC infantis nomine Pb) a tutore petita est, secundum tabulas possessio locum habere non potest.

657/8/41. CJ 7.26.2 (Marcellino d. 3 March 224) Si contra defuncti voluntatem servos, quos propter perfectae artis peritiam heredibus suis defunctus servari testamento praecepit, tutores vendiderunt, usucapi non potuerunt.

658/8/42. CJ 5.29.1 (Prisco pp. 5 March 224) Testamento matris tutores dati excusare necesse non habent, nisi decreto secundum voluntatem defunctae, et quidem (et quidem M equidem Ra et quadam CRb) inquisitione habita, dati fuerint.

659/8/43. CJ 2.6.2. (Polydoro pp. 7 March 224) Nec ceterorum liberti, nedum mei quidem, si (mei, si quidem Momm.) ita sunt litteris eruditi, ut patrocinia desiderantibus praestare possint, prohibentur hoc facere.

660/8/44. CJ 6.35.5 (Tyranno pp. 9 March 224) Non oportet ut indignis heredibus successiones auferri praetextu, quod in sepultura supremis defunctorum obtemperatum non fuisset.

661/8/45. CJ 9.41.5 (Respecto pp. 10 March 224) Nec si mors testatoris vindicanda est, quaestioni indiscrete subiciuntur hi, qui libertatem supremo iudicio acceperunt.

662/8/46. CJ 6.47.3 (Paterno pp. 21 March 224) Si homines certi per fideicommissum tibi relicti fuerunt, post moram periculo debitoris fideicommissi fuerunt.

663/8/47. CJ 8.1.1 (Apro/Apro evocato/evocato pp. 26/27/28 March 224 ) Cum proponas radicibus arborum in vicina Agathangeli area positis crescentibus fundamentis domus tuae periculum adferri, praeses ad exemplum interdictorum, quae in albo proposita habet: ` si arbor in alienas aedes impendebit', item: `si arbor in alienum agrum impendebit', quibus ostenditur ne per arboris quidem occasionem vicino nocere oportere, rem ad suam aequitatem rediget.

664/8/47. CJ 8.10.3 (same) An in totum ex ruina domus licuerit non eandem faciem in civitate restituere, sed in hortum convertere, et an hoc consensu tunc magistratuum non prohibentium, item vicinorum factum sit, praeses, probatis his quae in oppido frequenter in eodem genere controversiarum servata sunt, causa cognita statuet.

665/8/47. CJ 8.52.1 (same) Praeses provinciae probatis his, quae in oppido frequenter in eodem genere controversiarum servata sunt, causa cognita statuet. nam et consuetudo praecedens et ratio quae consuetudinem suasit custodienda est, et ne quid contra longam consuetudinem fiat (est et . . . fiat CR est . . . fiet Lb est et quidquid . . . fit A **** quicquid . . . fiet La), ad sollicitudinem suam revocabit praeses provinciae.

666/8/48. CJ 6.25.4 (Aemilio pp. 27 March 224) Si pater filium quem in potestate habebat sub condicione, quae in ipsius potestate non erat, heredem scripsit nec in defectum eius exheredavit, iure testatus non (non Mb cum B omit CR) videtur. 1. Cum autem trans mare et longe te agentem sub hac condicione heredem scriptum esse dicas, si in patriam, quae in provincia Mauretaniae erat, regressus fuisses, nec exheredatum te adleges, si in eum locum non redisses, manifestum est multis casibus non voluntariis sed fortuitis evenire potuisse, ut eam implere non posses: et ideo adire non prohiberis hereditatem.

667/8/49. CJ 4.24.5 (Dioscoridae pp. 19 Apr 224) Si creditor sine vitio suo argentum pignori datum perdidit restituere id non cogitur: sed si culpae reus deprehenditur vel non probat manifestis rationibus (probationibus BZ k.p.) se perdidisse, quanti debitoris interest condemnari debet.

668/8/50. CJ 5.44.2 (Euaristo pp. 20 Apr 224) An tibi partis fundi paterni vindicatio competat, is cuius de ea re notio est aestimabit. 1. Respicere autem debes officium, in quo te esse tutorem dicis, ne ob eiusmodi petitionem evictione secuta ultra pretii quantitatem auctoris heredem pupillum tuum oneres, qui laudatus per te defendi debeat, cum aut compensationis rationem habere aut contrario tutelae iudicio experiri possis. 2. Sed ne tuum ius, si quod habes, impediatur, ad eam rem defendendam, quae adversus te vindicantem agenda erit, curatores pupillo petuntur.

669/8/51. CJ 3.44.5 (Cassio militi pp. 24 Apr 224) Militis voluntatem, quam circa monumentum sibi faciendum testamento expressit, et mater et pater heredes eius neglegere non debent. nam etsi delatio hoc nomine praeteritis constitutionibus amota est, invidiam tamen et conscientiam circa omissum supremum huiusmodi officium et contemptum iudicium defuncti evitare non possunt.

670/8/52. CJ 5.55.2 (Iusto pp. 24 Apr 224) Qui se non immiscuerunt tutelae vel curae, ex persona eorum, qui gesserunt et idonei sunt, non onerantur. si qua vero sunt, quae, cum geri debuerunt, omissa sunt, latae culpae ratio omnes aequaliter tenet.

671/8/53. CJ 6.2.6 (Pythodoro pp. 1 May 224/27 Dec 223) Alienum servum sine voluntate domini qui sciens vendidit seu donavit vel alio modo alienavit, nihil domino diminuere potest: et si contractet vel apud se detinuerit, furtum facit.

672/8/54. CJ 3.37.3 (Verecundiano pp. 3 May 224) Ad officium arbitri, qui inter te et fratrem tuum dividendis bonis datus fuerit, ea sola pertinent, quae manent communia tibi et illi. nam ea, quorum partem is vendidit, cum emptoribus tibi communia sunt et adversus singulos arbitrum petere debes, si ab illorum quoque societate discedi placeat. 1. Cum autem regionibus dividi aliquis ager inter socios non potest, vel ex pluribus singuli aestimatione iusta facta unicuique sociorum adiudicantur, compensatione invicem pretii facta eoque, cui maioris res pretii obvenit, ceteris condemnato, ad licitationem nonnumquam etiam extraneo emptore admisso, maxime si se non sufficere ad iusta pretia alter ex sociis sua pecunia vincere vilius licentem profiteatur.

673/8/55. CJ 9.1.6 (Probo pp. 3 May 224) Accusationem, a qua discedere te professus es, repetere non debes.

674/8/56. CJ 5.62.6 (Maximo pp. 5 May 224) Quinquaginta dies, qui praefiniti sunt ad professionem excusationis his qui tutores seu curatores dati sunt, ex eo die cedere, ex quo decretum praetoris aut testamentum parentis notum factum erit ei qui ad munus vocatus fuerit, ipsa constitutio quae hoc induxit sanxit. 1. Sed si quis in eius temporis computatione ab eo cuius de ea re notio fuit iniuriam passus non provocavit, adquiescere rebus iudicatis debet.

675/8/57. CJ 7.11.4 (Felicissimo pp. 13 May 224) Si minor annis viginti ad libertatem praestandam homines tradidisti, senatus consulto (contra senatus consultum C contra BZ k.p.) quod gestum est irritum constituitur.

676/8/58. CJ 6.3.7 (Minicio d. 21 May 224) Nec patronis pro operis mercedem accipere licet, quamvis, si indictae operae praestitae non sint, ad pecuniae exactionem obsequii non praestiti aestimatio convertatur. 1. Qui autem duos filios in potestate vel diversis temporibus habuit, lege Iulia de maritandis ordinibus obligatione operarum liberatur.

677/8/59. CJ 5.28.4 (Feliciano pp. 26 May 224) Mater testamento filios tutores dare non potest, nisi eos heredes instituerit. quando autem eos heredes non instituerit, solet ex voluntate defunctae datus tutor a praesidibus confirmari. nullo vero ex his interveniente si res pupillares quo dati sunt administraverint, protutelae actione tenentur.

678/8/60. CJ 8.51.1 (Claudio pp. 30 May 224) Si invito vel ignorante te partus ancillae vel adscripticiae tuae expositus est, repetere eum non prohiberis. sed restitutio eius, si non a fure vindicaveris, ita fiet, ut, si qua in alendo eo vel forte ad discendum artificium iuste consumpta fuerint, restitueris (CRa restitueres LRb).

679/8/61. CJ 4.29.5 (Popiliae d. 17 Jun 224) Si sine voluntate tua res tuae a marito tuo pignori datae sunt, non tenentur. quod si consensisti obligationi sciente creditrice, auxilio senatus consulti uti potes. quod si patientiam praestitisti, ut quasi suas res maritus obligaret, decipere voluisti mutuam pecuniam dantem et ideo tibi non succurretur senatus consulto, quo infirmitati, non calliditati mulierum consultum est.

680/8/62. CJ 5.56.2 (Ampliato pp. 19 June 224) Eius, quod ex causa tutelae debetur, usuras praestari oportere dubium non est, quamvis aliis pro participe muneris necessitas solutionis inrogetur, quia id non alias contingit, quam si cessatio contutoris in suspecto faciendo imputari possit.

681/8/63. CJ 4.55.4 (Aurelio Papiae pp. 21 June 224) Moveor, quod te a servis tuis dominium eorum venisse adfirmas sub ea lege, ne in patria moreris, et ab eo, cui te prior emptor vendiderat, manumissum esse dicis. 1. Quare competens iudex adversus eum, quem praesentem esse dicis, cognitionem suam praebebit et, si veritas accusationi aderit, exsecrabile delictum in exemplum capitali poena vindicabit. 2. Sed quoad usque probaveris quae intendis, status tuus esse videtur, qui in te post manumissionem deprehenditur.

682/8/64. CJ 3.31.6 (Firmino pp. 22 June 224) Si putas non iure tutores datos nepotibus tuis, quod eos dicas in potestate tua esse, petere ab his hereditatem filii tui emancipati non moreris, cuius commodum ad te pertinere dicis, iudice staturo, an a praesidalibus actis discedendum sit, qui eis tutores dedit, cum in tua potestate negarentur esse.

683/8/65. CJ 3.44.6 (Primitivo et aliis pp. 24 June 224) Monumentorum inscriptiones neque sepulchrorum iura neque dominium loci puri ad libertos transferunt. praescriptio autem longi temporis, si iustam causam initii habuit, vobis proficiat.

684/8/66. CJ 9.20.3 (Cornelio pp. 24 June 224) Ut legis Fabiae poena debeatur, in crimen subscriptio et accusatio et sententia necessaria est.

685/8/67. CJ 12.36.2 (Felici pp. 24 June 224) Filius familias alienationem nullius rei sine voluntate patris habet, nisi si castrense peculium habeat.

686/8/68. CJ 9.46.2 (Apolloniae pp. 26 Jun 224) Mater inter eas personas est, quae sine calumniae timore necem filii sui vindicare possunt: idque beneficium senatus consulti et in aliis publicis iudiciis servatum est. 1. Sed et (et dett. omit LCR) extraneus heres, qui suspicionem, quam de morte sua defunctus cavit, exsequitur, hoc nomine a calumnia excusatus est, cum inter voluntariam accusationem et officii necessitatem heredis multum intersit.

687/8/69. CJ 2.11.12 (Donato pp. 1 July 224) Si te expilasse hereditatem sententia praesidis constitit, non ex eo, quod non et alia tibi poena inrogata est, furti improbioris infamiam evitasti.

688/8/70. CJ 10.7.1 (Marcello pp. 1 July 224) Rem suam persequentibus poenae exactio postponitur. sicut itaque in sortis quantitate fisci persecutio potior est, ita in triplo quod poenae nomine adiectum est propria forma ferenda est.

689/8/71. CJ 7.35.1 (Venuleio veterano pp. 2 July 224) Tempus expeditionis adversus petitiones, si quae competisse iuste probari possunt, praescriptionem non parit.

690/8/72. CJ 5.75.2 (Paterno pp. 5 July 224) In heredes magistratus, cuius non lata culpa idonee cautum pupillo non est, non solet actio dari.

691/8/73. CJ 4.51.1 (Cattiano militi d. 8 July 224) Si praesidi provinciae probatum fuerit Iulianum nullo iure munitum servos tuos scientibus vendidisse, restituere tibi emptores servos iubebit. quod si ignoraverint et eorum facti sunt, pretium horum tibi solvere Iulianum iubebit.

692/8/74. CJ 5.62.7 (Antonino pp. 13/10 July 224) Neque a tutela neque a cura ideo quis excusatur, quod creditor sive debitor eius est, cui tutor sive curator datus est, sed participem in munere habere debet, ut, si res exegerit, is, qui alieno auxilio eget, defendatur.

693/8/75. CJ 6.20.1 (Deuteriae pp. 13 July 224) Emancipatos liberos testamento heredes scriptos et ex eo successionem obtinentes a patre donata fratri conferre non oportere, si pater, ut hoc fiat, supremis iudiciis non cavit, manifesti iuris est.

694/8/76. CJ 6.54.5 (Paulinae pp. 11 Aug 224) Qui legati sive fideicommissi causa in possessionem mittuntur, non proprietatem nanciscuntur, sed ius pignoris. ut autem et post acceptum pignus satisfiat defuncti voluntati, competens iudex te adeunte providebit.

695/8/77. CJ 9.47.10 (Catulino pp. 24 Aug 224) Servus sub poena vinculorum sine temporis praefinitione domino reddi iussus sententia praesidis provinciae perpetuo vinctus esse debet.

696/8/78. CJ 10.8.2 (Victorino pp. 3 Sept 224) Si sub pignore creditum fuit, etiam fiscum, quo successit in locum debitoris, usuras praestare oportet, si eas dependi saltem pacto placuit.

697/8/79. CJ 6.20.2 (Primo pp. 10 Sept 224) Si pater intestato (V intestatus VR cum B) decessit relictis duobus filiis et filia, cuius nomine dotem promiserat, portiones hereditates aequae sunt et dos nihilo minus ita conferenda est, ut pro portionibus fratres eius a necessitate praestandae eius liberentur.

698/8/80. CJ 6.3.8 (Augustino d. 11 Sept 224) Si tuis nummis emptus es ab eo a quo manumissus es, nec operas ei debes neque puniri ab eo utpote ingratus potes: patronum tamen tuum esse negari non oportet.

699/8/81. CJ 7.68.2 (Sereno s. 11 Sept 224) Si in una eademque causa unus appellaverit eiusque iusta appellatio pronuntiata est, ei quoque prodest qui non appellaverit. quod si aetatis auxilio unus contra sententiam restitutionem impetravit, maiori, qui suo iure non appellaverit, hoc rescriptum non prodest.

700/8/82. CJ 7.58.2 (Optato pp. 16 Sept 224) Et qui non provocaverunt, si instrumentis falsis se victos esse probare possunt, cum de crimine docuerint, ex integro de causa audiuntur.

701/8/83. CJ 5.31.6 (Otaliciae pp. 22 Sept 224) Matris pietas instruere te potest, quos tutores filio tuo petere debes, sed et observare, ne quid secus quam oportet in re filii pupilli agatur. petendi autem filiis curatores necessitas matribus imposita non est, cum puberes minores anno vicensimo quinto ipsi sibi curatores, si res eorum exigit, petere debeant.

702/8/83. CJ 5.35.1 (same) Tutelam administrare virile munus est, et ultra sexum femineae infirmitatis tale officium est.

703/8/84. CJ 6.6.4 (Victorino pp. 30 Sept 224) Si manumissori tuo (idem B k.p. manumissori tuo delete Momm.) vim et audaciam obiecisti ei, qui te beneficio suo ex servitute liberando, ut adversarium haberet, fecit, praeses provinciae, quatenus coercere eiusmodi temerariam licentiam debeat, aestimabit. 1. Nam si qua tibi pecunia debebatur (Lb cum B k.p. debeatur VPLaCR) sive de rebus adversus patronum disceptatio fuerat, non protinus ad litigandum currere debueras: maxime autem si hoc facere auderes, sine atrocitate certa verborum aequitatem petitionis tuae commendare iudici potuisti, omni honore patrono debito reservato.

704/8/85. CJ 12.36.3 (Feliciano militi pp. 13 Oct 224) Errat, qui tibi persuasit, quod nexu paternae potestatis iure sacramenti solutus es (es dett. est V esses KO). manent enim nihilo minus milites in potestate parentium, sed peculium castrense proprium habent nec in eo ius ullum patris est.

705/8/86. CJ 3.28.11 (Ingenuo pp. 29 Dec 224) In harenam non damnato, sed sua sponte harenario constituto legitimae successiones integrae sunt, sicuti civitas et libertas manet. sed si testamentum parens eius fecit, neque de inofficioso testamento accusatio neque bonorum possessio ei competit: nam talem filium merito quis indignum sua successione iudicat, nisi et ipse similis condicionis est.

225 FUSCO II ET DEXTRO CONSS

706/8/87. CJ 6.54.6 (Donato pp. 8 Jan 225) Certa est forma iurisdictionis, qua fideicommissi servandi causa in possessionem rerum, quae in causa hereditaria sunt aut dolo malo esse desierint, is, cui legati vel fideicommissi nomine satis non datur, mittitur vel in proprias res heredis, si fideicommisso satis non fit post sex menses, quam peti coeperit, secundum divi Antonini patris mei constitutionem.

707/8/88. CJ 4.56.3 (Aurelio Aelio/Helie pp. 13 Jan 225) Eam, quae ita venit, ne corpore quaestum faceret, nec in caupona sub specie ministrandi prostitui, ne fraus legi dictae fiat, oportet.

708/8/89. CJ 6.57.1 (Euangelo pp. 18 Jan 225) Si intestatae mulieris consanguinei existant et (et Ma cum BZ k.p. omit CRMb) mater et filia, ad solam filiam ex senatus consulto Orfitiano hereditas pertinet.

709/8/90. CJ 4.55.5 (Sextiano Serapioni pp. 26/30 Jan 225) Qui exportandus a domino de civitate sua venit, nec in urbe Roma morari debet: qui autem de provincia certa, nec in Italia. si itaque contra legem constitutam (CRb constitutum VRa) factum probare potes, utere iure, quod propterea tibi competit.

710/8/91. CJ 5.62.8 (Maximo pp. 29 Jan 225) Coloni--id est conductores--praediorum ad fiscum pertinentium hoc nomine excusationem a muneribus civilibus non habent ideoque iniunctae tutelae munere fungi debent.

711/8/92. CJ 9.23.4 (Crescenti pp. 3 Feb 225) Quae in testamento uxoris maritus sua manu legata sibi adscripserit, pro non scriptis habentur, et legis Corneliae poena, si venia impetrata non est, locum habet.

712/8/93. CJ 7.16.3 (Quirino pp. 5 Feb 225) Si liber homo alienae ancillae contubernium sequatur, licet ei fuerit denuntiatum, ut se abstineret, servus domini mulieris non fit.

713/8/94. CJ 6.42.7 (Septimo pp. 15 Feb 225) Voluntatis defuncti quaestio in aestimatione iudicis est.

714/8/95. CJ 2.1.7 (Valenti pp. 20 Feb 225) Procurator privatae rationis instrumentorum, quae communia tibi esse dicis cum fisco, describendorum facultatem secundum morem fieri iubebit: et si quando res exegerit ad fidem petitionis (p. firmant Gr. petitioni Momm.) tuae apud alium iudicem praebendam aliquid eorum proferri, desiderante eo qui convenitur, ut id fiat, praecipiet.

715/8/96. CJ 6.3.9 (Laetorio d. 20 Feb 225) Libertae tuae ducendo eam uxorem dignitatem auxisti, et ideo non est cogenda operas tibi praestare, cum possis legis beneficio contentus esse, quod invito te iuste non possit alii nubere.

716/8/97. CJ 6.54.7 (Proculiano pp. 20 Feb 225) Scire debetis fideicommissi quidem et legati satisdationem remitti posse divum Marcum et divum Commodum constituisse: ut autem boni viri arbitratu is, cui usus fructus relictus est, utatur fruatur, minime satisdationem remitti testamento posse.

717/8/98. CJ 8.16.4 ( . . . evocato pp. 28 Feb 225) Nomen quoque debitoris pignerari (pignerare libri) et generaliter et specialiter pridem placuit. quare si debitor is satis non facit, cui tu credidisti, ille, cuius nomen tibi pignori datum est, nisi ei cui debuit solvit nondum certior a te de obligatione tua factus, utilibus actionibus satis tibi facere usque ad id, quod tibi deberi a creditore eius probaveris, compelletur, quatenus tamen ipse debet.

718/8/99. CJ 3.18.1 (Heraclidae d. 10 March/11 May 225) Qui certo loco se soluturum pecuniam obligat, si solutioni satis non fecerit, arbitraria actione et in alio loco potest conveniri: in qua venit aestimatio, quod alterutrius interfuit suo loco potius quam in eo in quo petitur solvi.

719/8/100. CJ 7.4.7 (Nicomedi pp. 1 Apr 225) Hi, quibus per fideicommissum libertas supremis iudiciis relinquitur, eorum liberti efficiuntur, a quibus manumittuntur.

720/8/101. CJ 6.28.2 (Heraclidae pp. 8 Apr 225) Si avus tuus, qui patrem tuum et novercam aequis portionibus heredes instituit, cum te quoque haberet in potestate, testamento nominatim non exheredavit, mortuo patre tuo vivo avo sine impedimento legis Vellaeae succedendo in patris tui locum rupisti avi testamentum et ad te hereditas eius tota pertinuit.

721/8/102. CJ 4.24.6 (Trophimae pp. 13/6 Apr 225) Quae fortuitis casibus accidunt, cum praevideri (dett. provideri PCR) non potuerant, in quibus etiam adgressura latronum est, nullo bonae fidei iudicio praestantur: et ideo creditor pignora, quae huiusmodi causa interierunt, praestare non compellitur nec a petitione debiti submovetur, nisi inter contrahentes placuerit, ut amissio pignorum liberet debitorem.

722/8/103. CJ 6.21.6 (Valenti pp. 20 Apr 225) In testamento quidem eius, qui non miles fuit, si duobus heredibus institutis, altero, cui potuit usque ad tempus pubertatis parens facere testamentum, altero, cui posteaquam heres extitit substituere non potuit, invicem substitutio eisdem verbis facta esset, in eum solum casum eam locum habere et sententiis prudentium virorum et constitutionibus divorum parentium meorum placet, quo utrique pari ratione potuit substitui. 1. Sed cum ex testamento militis controversiam esse proponas, defuncta parvula eius filia, posteaquam heres extitit patri, cum qua simul aequis partibus heres institutus eras substitutione invicem facta, et mater quidem intestatae filiae sibi successionem defendat, tu (CR ut V) autem ex substitutione ad te pertinere contendas, iuris quidem ratio manifesta est licere militibus proprio privilegio etiam heredibus extraneis, posteaquam heredes extiterint, mortuis substituere. 2. Sed tibi probandum est, an ita frater tuus senserit.

723/8/104. CJ 9.9.10 (Demetriano pp. 3 May 225) De crimini adulterii pacisci non licet et par delictum accusatoris praevaricatoris et refugientis (LR cum B refugienti C rei fugientis Cuiac.) veritatis inquisitionem est. qui autem pretio pro comperto stupro accepit, poena legis Iuliae de adulteriis tenetur.

724/8/105. CJ 6.42.8 (Mascello pp. 18 May 225/15 June) Qui fideicommissariam libertatem meruit, legata seu fideicommissa a defuncto sibi data iure persequitur.

725/8/106. CJ 7.73.5 (Magnae pp. 18 May 225) Pecunia (Mb pecuniam CMa), quam creditor a debitore suo recepit, si postea ex iusta causa fisco restituenda erit, sine usuris debetur, quia non fenus contractum, sed suum recuperatum extraordinario iure aufertur.

726/8/107. Cons 9.16 (Donato militi pp. 24 May 225) Si certa quantitas in condemnationem iudicii deducta fuerit, pacisci exinde non posse etc.

727/8/108. CJ 6.23.2 (Expedito pp. 1 June 225) Publicati semel testamenti fides, quamvis ipsa materia, in qua primum a testatore scriptum relictum fuit, casu qui probatur intercidit, nihilo minus valet.

728/8/109. CJ 8.27.4 (Crescenti pp. 1 June 225) Creditor hypothecas sive pignus cum proscribit, notum debitori facere, si bona fide rem gerit (si . . . gerit C ** . . . geret Ma? et sibi . . . gerere R et . . . gerere Mb), et quando licet testato dicere debet. si quid itaque per fraudem in pignore villae venditae commissum probare potes, ut inferatur actio, quae eo nomine competit, adi eum cuius de ea re notio est.

729/8/110. CJ 9.23.5 (Gallicano militi pp. 15 June 225) Quod adhibitus ad testamentum commilitionis scribendum iussu eius servum tibi adscripsisti, pro non scripto habetur et ideo id legatum petere non potes. sed secutus tenorem indulgentiae meae poenam legis Corneliae tibi remitto (Hal. cum BZ k.p. poena . . . remitti CR p . . . .remittitur Rb), in quam credo te magis errore quam malitia incidisse.

730/8/111. CJ 6.26.4 (Firmiano pp. 28 June 225) Quamvis placuerat substitutionem impuberis, qui in potestate testatoris fuerit, a parente factam ita: `si heres non erit' porrigi ad eum casum, quo, posteaquam heres extitit, impubes decessit, si modo non contrariam defuncti voluntatem extitisse probetur: cum tamen proponas ita substitutionem factam esse: `si mihi Firmianus filius et Aelia uxor mea--quod abominor--heredes non erunt (edd. cum B heres non erit CR), in locum eorum Publius Firmianus heres esto', manifestum est in eum casum factam substitutionem, quo utrique heredum substitui potuit.

731/8/112. CJ 5.34.2 (Artemisiae pp. 1 July 225) Maritus etsi rebus uxoris suae debeat adfectionem, tamen curator ei creari non potest.

732/8/113. CG Visi 3.9.1 (Satiriis Modestino et Censorino pp. 21 July 225) 1. Ex contractibus servorum dominum non obligari tantumque adversus eum actionem de peculio competere explorati iuris est. 2. Plane si quid in rem domini versum sit, eo nomine quoque teneri dominum non est incertum. 3. Secundum quae si non iubentibus vobis servus mutuam pecuniam accepit nec in rem vestram versae sunt, conveniri non potestis. 4. Actio de peculio si inferri coeperit, more solito respondere debetis.

733/8/114. CJ 5.57.2 (Prisco pp. 25/26 July 225) Non est ambigui iuris electo reo et solvente fideiussorem liberari. 1. Et ideo si simpliciter acceptus est fideiussor in id, quod tutor seu curator debiturus esset, cum proponas tutorem seu curatorem condemnatum solvisse, quid dubium est liberatum esse fideiussorem? 2. Plane si stipulatio rem salvam fore interposita est vel cautum est in id, quod a tutore seu curatore servari non potest, manet fideiussor obligatus ad supplendam tibi indemnitatem.

734/8/115. CJ 6.3.10 (Herculiano d. 7 Aug 225) Titius si, cum testamentum faceret, servo suo (p insert Gaio CR) libertatem cum condicione hac dedit: `Gaium servum meum a die mortis meae annis tribus peractis manumitti volo, ita ut praestet heredibus meis, sicut me vivo praestabat', et cum idem servus testatori diurnum quiddam praestabat et post mortem eius usque ad diem praestandae libertatis etiam heredibus praestiterat, manifestum est, quod adeptus libertatem ad eandem praestationem compelli non possit.

735/8/116. CJ 5.18.4 (Apollonio pp. 17/15 Aug 225) Dos a patre profecta, si in matrimonio decesserit mulier filia familias, ad patrem redire debet.

736/8/117. CJ 7.4.8 (Eutycheti pp. l8 Aug 225) Cum proponas fideicommissariam libertatem ita tibi datam, si uxori testatoris placuisset, licet non adeunte (ea insert BZ k.p.) hereditatem ad filium solida hereditas pertinere coepit, non refragante tamen uxore testatoris potes petere libertatem.

737/8/118. CJ 10.4.1 (Victorio pp. 25 Sept 225) Forma est, quotiens ad fiscum vel minima portio rei pertineat, ut universa a procuratoribus meis distrahantur, sed pretium partis tantum in fiscum redigatur, reliquum dominis partium restituatur. 1. Emptorem igitur praediorum, de quibus libellum dedisti, apud suum iudicem conveni usurum defensionibus, si quae sibi competunt.

738/8/119. CJ 2.1.8 (Floro pp. 1 Oct 225) Et quae a divo Antonino patre (patre licet errore Iust. legisse probant B) et quae a me rescripta sunt, cum iuris et aequitatis rationibus congruunt. nec enim diversa sunt vel discrepantia, quod multum intersit, ex parte eius, qui aliquid petit quique doli exceptione submoveri ab intentione petitionis suae potest, rationes promi reus desideret, quibus se posse instruere contendit--quod utique ipsa rei aequitas suadet--an vero ab eo a quo aliquid petitur actor desideret rationes exhiberi, quando hoc casu non oportet originem petitionis ex instrumentis eius qui convenitur fundari.

Alexander A without consular date: assigned to secretary no.8

739/8/120. CJ 2.12.9 (Alex A Aufidio after 25 Aug 223 before 27 Feb 227) Qui stipendia merent, suis negotiis superesse inoffensa disciplina possunt: nec potest dici eum, qui honesta et verecunda praecedente causa mandatas sibi actiones exercuerit, alieno negotio fungi, cum, licet intentio (i. Graeci contentio libri) ex persona alterius bona fide sumatur, hunc tamen rem suam gerere non ambigitur. quod militibus meis interdici non modo absurdum, verum etiam iniquum est.

740/8/121. CJ 4.54.3 (Alex A Felici militi d. 13 July after 1 Sept 222) Qui ea lege praedium vendidit, ut, nisi reliquum pretium intra certum tempus restitutum esset, ad se reverteretur, si non precariam (PvCR praecipuam Pt) possessionem tradidit, rei vindicationem non habet, sed actionem ex vendito.

741/8/122. CJ 5.16.4 (Alex A Claudiano pp. 15 Sept before 13/9 Feb 227) Nec inter eas quidem personas, quarum iuri subiecti sunt vir et uxor quive in eorum potestate sunt, donationes iure civili fieri possunt.

742/8/123. CJ 7.11.2 (Alex A Nataliano between 11 Nov 223 and 13 May 224) Servos meos nec per interpositam personam ad libertatem producere homines peculii sui posse mandatis comprehenditur.

743/8/124. CJ 7.11.3 (Alex A Iustinae between 11 Nov 223 and 13 May 224) Divo Marco auctore amplissimus ordo censuit, ne quis spectaculo, quod edatur, actorem suum alienumve servum manumitteret et, si factum esset, pro infecto haberetur.

744/8/125. CJ 7.11.5 (Alex A Prisco after 13 May 224) Si in fraudem eorum quae fisco debebantur probari potest libertas data, non valet. sed si pecuniam is, quem patrem tuum appellas, emptori dederit et ab eo redemptus ad libertatem productus est, nihil videtur bonis defuisse eius, qui fisci debitor dicitur.

745/8/126. CJ 7.16.4 (Alex A Iucundo after 5 Feb 225) Si is, quem in servitutem petebas, liber quamvis absente te causa cognita pronuntiatus est, secunda in servitutem petitio eius dari tibi non debet. sed si, posteaquam cognovisti de sententia iudicis, appellasti, an iure lata sit, in auditorio quaeretur.

746/8/127. CJ 7.26.3 (Alex A Nepotillae after 3 March 224) Si matrem eius, cuius nomine quaestionem pati dicis, bona fide emptam possidere coepisti, etiamsi ipsa in causam furtivam incidit, tamen postea conceptum apud te partum usucapere potuisti.

747/8/128. CJ 7.26.4 (Alex A Achilleo pp. 11 Apr after 3 March 224) Venditioni ancillae consensum dedisse diversam partem si probaveris, retractando contractum, quem ipsa ratum habuit, non audietur. sed et hac probatione cessante si bona fide emptam ancillam venditore bona fide distrahente temporis spatio usuceperis, intentio proprietatem vindicantis tenere (CRb teneri PRa) non potest.

748/8/129. CJ 7.32.2 (Alex A Gauro) Minus instructus es, qui te sollicitum reddidit, quasi in vacuam possessionem eius, quod per procuratorem emisti, non sis inductus, cum ipse proponas diu te in possessione fuisse omniaque ut dominum gessisse. licet enim instrumento non sit comprehensum, quod tibi tradita sit possessio, ipsa tamen rei veritate id consecutus es, si sciente venditore in possessione fuisti.

749/8/130. CJ 7.64.2 (Alex A Capitoni after 25 March 222) Si, cum inter te et aviam defuncti quaestio de successione esset, iudex datus a praeside provinciae pronuntiavit potuisse defunctus et minorem quattuordecim annis testamentum facere ac per hoc aviam potiorem esse, sententia eius contra tam manifesti iuris formam datam nullas habere vires palam est et ideo in hac specie nec provocationis auxilium necessarium fuit. 1. Quod si, cum de aetate quaereretur, implesse defunctum quartum decimum annum ac per hoc iure factum testamentum pronuntiavit, nec provocasti aut post appellationem impletam causa (a.i.c. C appellationis i. causam R) destitisti, rem iudicatam retractare non debes.

750/8/131. CJ 9.46.3 (Alex A Eumeliano after 26 June 224) Qui non probasse crimen quod intendit pronuntiatur, si calumniae non damnetur, detrimentum existimationis non patitur. non enim, si reus absolutus est, ex eo solo etiam accusator, qui potest iustam habuisse veniendi ad crimen rationem, calumniator credendus est.

751/8/132. CJ 9.47.8 (Alex A Victorino before 24 Aug 224) Deportatorum in insulam ab eo, cui id faciendi ius erat, bona fisco vindicantur, relegatorum autem non nisi sententia specialiter adempta fuerint.

752/8/133. CJ 9.47.9 (Alex A Demetriano before 24 Aug 224) Si matrem tuam decurionis filiam fuisse probatum fuerit, apparebit eam non oportuisse in ministerium metallicorum nec in opus metalli dari.

753/8/134. CJ 10.40.2 (Alex A Crispo) Nec ipsi, qui studiorum causa aliquo loci morantur, domicilium ibi habere creduntur, nisi decem annis transactis eo loci sedes sibi constituerunt, secundum epistulam divi Hadriani, nec pater, qui propter filium studentem frequentius ad eum commeat. 1. Sed si aliis rationibus domicilium in splendidissima civitate Laodicenorum habere probatus fueris, mendacium, quo minus muneribus fungaris, non proderit.

754/8/135. CJ 10.42.3 (Alex A Atilio) Qui immunitatem munerum publicorum consecuti sunt, onera patrimoniorum sustinere debent. in quibus causis et hospites recipiendi sunt.

Secretary no.8 ends

226 ALEXANDRO A II ET MARCELLO CONSS

755. CJ 5.38.1 (Quinto pp. 24 Jan 226) Et qui notitiae causa liberti tutores dantur, quamvis soli administrandorum negotiorum pupillorum sive adultorum facultatem interdum non accipiant propter tenuitatem sui patrimonii, periculo tamen omnes sunt obligati, sive ea, quae scire deberent ex utilitate eorum, tutores sive curatores dissimulaverunt aut fraudem aliquam adhibuerint vel cum aliis participaverunt aut, cum suspectos facere deberent, in officio muneris vel obsequio debito cessaverunt.

Secretary no.9: 6 March 226 (CJ 2.4.4: end of overlap 26 March 226, CJ 7.30.1) to 13 Aug 229 (CJ 5.62.10)

756/9/1. CJ 2.4.4 (Numidio pp. 6 March 226) Actione administratae curae ab eo, qui legitimae aetatis annos complevit, in Aquilianam stipulationem deducta et per acceptilationem extincta nullam aliam superesse nisi de dolo intra concessa tempora non ambigitur, nisi specialiter etiam de dolo transactum est.

757/9/2. CJ 3.33.4 (Verbicio pp. 10 March 226) Usu fructu constituto consequens est, ut satisdatio boni viri arbitratu praebeatur ab eo, apud quem id commodum pervenit, quod nullam laesionem ex usu proprietati adferat. nec interest, sive ex testamento sive ex voluntario contractu usus fructus constitutus est.

758*. CJ 7.30.1 (Sabino pp. 26 March 226) Qui ex conducto possidet, quamvis corporaliter teneat, non tamen sibi sed domino rei creditur possidere. neque enim colono vel conductori praediorum longae possessionis praescriptio quaeritur.

End of overlap period between no.8 and no.9

759/9/3. CJ 3.33.5 ( . . . evocato et aliis pp. 1 Apr 226) Si pater usum fructum praediorum in tempus vestrae pubertatis matri vestrae reliquit, finito usu fructo postquam vos adolevistis, posterioris temporis (p.t. PvCR posteriores Pt) fructus perceptos ab ea repetere potestis, quos nulla ratione sciens de alieno percepit.

760/9/4. CJ 5.12.5 (Statiae d. 11 Apr 226) Quotiens res aestimatae in dotem dantur, maritus dominium consecutus summae velut pretii debitor efficitur. si itaque non convenit, ut soluto matrimonio res restituerentur et iure aestimatae sunt, retinebit eas, si pecuniam tibi offerat.

761/9/5. CJ 6.50.7 (Pomponio pp. 1 May 226) In testamento quidem militis ius legis Falcidiae cessat. sed ea, quae ad vos pertinentia defunctus tenuit, bonorum eius videri minime possunt et ideo recte rationem eorum ut aeris alieni haberi desiderabitis.

762/9/6. CJ 4.21.3 (Aeliano pp. 5 May 226) Si adversarius tuus apud acta praesidis provinciae, cum fides instrumenti quod proferebat in dubium revocaretur, non se usurum contestatus est, vereri non debes, ne ex ea scriptura, quam non esse veram etiam professione eius constitit, negotium denuo repetatur.

763/9/7. CJ 9.50.2 (Rustico d. 15 May 226) Eorum qui in reatu diem suum functi sunt, si non perduellionis causam sustinuerunt nec ob metum criminis mortem sibi consciverunt, bona ad successores transmittuntur.

764/9/8. CJ 2.19.2 (Alexandro pp. 26 June 226) Cum te non solum cavisse, verum etiam solvisse pecuniam confitearis, qua ratione ut vim passus restitui quod illatum est postules, perspici non potest, quando verisimile non sit ad solutionem te properasse omissa querella de chirographo utpote per vim extorto, nisi et in solvendo vim te passum dicis.

765/9/9. CJ 5.38.2 (Saturo pp. 5 July 226) Ad eos, qui in alia provincia tutelam administrant, periculum administrationis ex persona tutorum, qui in alia provincia res pupilli gerunt, non porrigitur.

766/9/10. CJ 2.43.2 (Iusto militi pp. 28 July 226) Quamquam curatores pupillae victi sunt, cum in integrum restitui pupillam desiderabant, cum tamen novis defensionibus causam instrui posse dicas, adeant curatores uxoris tuae et petant, ut causas in integrum restitutionis agant.

767/9/11. CJ 2.36.2 (Antiocho et aliis d. 1 Aug 226) Si adversus privatos in integrum restitutionem tam tu quam fratres tui desideratis, praesidis provinciae viri clarissimi notio est isque causa cognita aestimabit, an auxilium quod imploratis conferri in vos debeat. quod si adversus fiscum id postulatis, intellegitis procuratorem meum una cum praeside, praesente fisci patrono, adire vos debere.

768/9/12. CJ 5.29.2 (Valerio pp. 6 Aug 226) Neque per epistulam neque ex imperfecto testamento tutorem recte dari indubitati iuris est. sed voluntas patris in constituendis tutoribus vel curatoribus in huiusmodi casibus a iudice, ad cuius officium haec res pertinet, servari solet. secundum quae vereri non debes, ne tempus, antequam confirmareris, cesserit.

769/9/13. CJ 9.9.11 (Norbano pp. 1 Sept 226) Crimen adulterii maritum retenta in matrimonio uxore inferre non posse nemini dubium est.

770/9/14. CJ 9.49.3 (Iuliano pp. 10 Sept 226) Si filius tuus, cum esset in tua potestate, in insulam deportari meruit, peculium eius nec quod in castris adquisivit vel quod ei militaturo donasti (C donatum proponas L donatum R? est add Rb) auferri tibi debet.

771/9/15. CJ 6.46.4 (Liciniae pp. 1 Dec 226) Legatum sive fideicommissum a patruo tuo relictum tibi sub condicione, si filio eius nupsisses, cum mortuo filio priusquam matrimonium cum eo contraheres, condicio defecerit, nulla ratione tibi deberi existimas.

772/9/16. CJ 2.51.1 (Secundinae pp. 3 Dec 226) Temporalibus actionibus exclusis mulieribus, quae cum maritis rei publicae causa absentibus peregrinatae sunt, ad exemplum subveniri solere non est ignotum.

773/9/17. CJ 6.53.5 (Maximo pp. 20 Dec 226) Ex his verbis: `do lego Aeliae Severinae filiae et Secundae (idem Graeci ? filiae e Secunda Momm.) decem quae legata accipere debebit, cum ad legitimum statum pervenerit', non condicio fideicommisso vel legato inserta, sed petitio in tempus legitimae aetatis dilata videtur. 1. Et ideo si Aelia Severina filia testatoris, cui legatum relictum est, die legati cedente vita functa est, ad heredem suum actionem transmisit, scilicet ut eo tempore solutio fiat, quo Severina, si rebus humanis subtracta non fuisset, vicesimum quintum annum aetatis impleret. 2. Non coeptum enim annum, sed impletum, si de emolumento relicti fideicommissi tractetur, expectandum esse prudentibus placuit.

227 ALBINO ET MAXIMO CONSS

774/9/18. CJ 4.65.7 (Septimio Terentiano militi pp. 9 Jan 227) Si, cum Hermes vectigal octavarum in quinquennium conduceret, fidem tuam obligasti posteaque spatio eius temporis expleto, cum idem Hermes in conductionem ut idoneus detineretur, non consensisti, sed cautionem tibi reddi postulasti, non oportere te posterioris temporis periculo adstringi competens iudex non ignorabit.

775/9/19. CJ 2.18.11 (Herenniae pp. 21 Jan 227) Alimenta quidem, quae filiis tuis praestitisti, reddi tibi non iusta ratione postulas, cum id exigente materna pietate feceris. si quid autem in rebus eorum utiliter et probabili more impendisti, si non et hoc materna liberalitate, sed recipiendi animo fecisse ostenderis, id negotiorum gestorum actione consequi potes.

776/9/20. CJ 6.37.10 (Ingenuae pp. 28 Jan 227) Cum alienam rem quis reliquerit, si quidem sciens, tam ex legato quam ex fideicommisso ab eo qui legatum seu fideicommissum meruit peti potest. quod si suam esse putavit, non aliter valet relictum, nisi proximae personae vel uxori vel alii tali personae datum sit, cui legaturus esset, et si scisset rem alienam esse.

777/9/21. CJ 5.16.5 (Quintillae pp. 13/9 Feb 227) Si, ut proponis, pater tuus, in cuius potestate fuisti, marito tuo genero suo instrumentum debitoris donationis causa dedit isque matrimonio durante vita functus est ac postea a marito divortisti, quod gestum est non valet.

778*. CJ 2.3.10 (Nicae pp. 27 Feb 206/227) = 145/2/41 CJ 5.14.1 (Nicae pp. 26 Jan 206) Legem, quam dixisti, cum dotem pro alumna dares, servari oportet. nec obesse tibi potuit, quod dici solet ex pacto actionem non nasci: tunc enim hoc iure utimur (hoc dicimus 5.14.1), cum pactum nudum est: alioquin cum pecunia datur et aliquid de reddenda ea convenit, utilis est condictio.

779/9/22. CJ 2.12.10 (Castriciae pp. 27 Feb 227) Si procurator ad unam speciem constitutus officium mandati egressus est, id quod gessit nullum domino praeiudicium facere potuit. quod si plenam potestatem agendi habuit, rem iudicatam rescindi non oportet, cum, si quid fraude vel dolo egit, convenire eum more iudiciorum non prohiberis.

780/9/23. CJ 2.4.5 ( . . . evocato pp. 1 March 227) Cum te transegisse cum herede quondam tutoris tui profitearis, si id post legitimam aetatem fecisti, frustra desideras, ut a placitis recedatur. licet enim, ut proponis, nullum instrumentum intercesserit, tamen si de fide (C cum B k.p. si fide P si fides R) contractus confessione tua constet, necessaria non est.

781/9/24. CJ 2.9.1 (Aureliae pp. 1 March 227) Ea, quae advocati praesentibus his, quorum causae aguntur adlegant, perinde habenda sunt, ac si ab ipsis domini litium proferantur (Thal. BZ talia resecta a Just. refert possunt enim litigatores in continenti advocati errorem arguere: quare si non contradixerint, sibi praeiudicant).

782/9/25. Appx LR Visi 2.6 (Crescenti pp. 22 March 227) Quae in libello contulisti, praesidi provinciae adlega, qui non ignorat eum, qui per contumaciam absens condemnatur, nec appellationis auxilio uti aut in dubium revocare posse.

783/9/26. CJ 8.25.3 (Tauro pp. 11 Apr 227) Si ignorante vel invito te debitor tuus, qui universa bona sua ob (ob Pb ad PaCR) pecuniam debitam tibi obligaverat, etsi cum re publica, postea contraxit, ius tuum non laesit.

784/9/27. CJ 7.57.3 (Zotico pp. 8 Sept 227) Ea, quae causa cognita statuuntur, subscriptionibus revocari non posse saepe rescriptum est.

785/9/28. CJ 4.6.2 (Asclepiadi pp. 18/26/29 Nov 227) Si, ut proponis, pater tuus ea lege sorori tuae praedia ceteraque quorum meministi donavit, ut creditoribus ipsa satisfaceret ac, si placita observata non essent, donatio resolveretur, eaque contra fidem negotii gesti versata est, non est iniquum actionem condictionis ad repetitionem rerum donatarum tibi qui patri successisti decerni.

786/9/29. CJ 8.46.3 (Artemidoro pp. 9 Dec 227) Si filius tuus in potestate tua est, res (res omit V) adquisitas tibi alienare non potuit: quem, si pietatem debitam patri non agnoscit, castigare iure patriae potestatis non prohiberis, artiore remedio usurus, si in pari contumacia perseveraverit, eumque praesidi provinciae oblaturus dicturo sententiam, quam tu quoque (que V vel Va) dici volueris.

787/9/30. CJ 9.22.3 (Maximo pp. before 22 Dec 227) Maiorem severitatem exigit, ut merita eorum qui falsis rescriptionibus utuntur digna poena coerceantur, sed qui deceptus est per alium, si suam innocentiam probat, et eum a quo accepit exhibet, se liberat.

788/9/31. CJ 9.22.4 (Cassio pp. 22 Dec 227) Licet ex tabulis, quas sub nomine patris tui uxorem eius, id est novercam tuam, subrepto vero testamento falsas protulisse adlegas, cum crimen admissum ignores, legatum adscriptum tibi consecutus sis, tamen non impedieris accusationem contra eam impletis sollemnibus instituere.

789/9/32. CJ 9.6.4 (Veroniciano pp. 27 Dec 227) Si, ut proponis, causa pecuniaria ad emolumentum tuum spectat, licet Annianus, cui falsi crimen auctor (actor dett. cum BZ k.p.) tuus intendebat, vita functus est, non prohiberis, si quis (quis C omit LR insert post coeperit BZ) adversus te instrumento quod in dubium vocatur uti coeperit, accusationem instituere. 1. Quamvis enim in persona principalis rei morte subducti iam subsistere non possit, tamen si quis illo uti voluerit, intellegit se periculo criminis esse subiectum.

228 MODESTO ET PROBO CONSS

790/9/33. CJ 5.62.9 (Romano pp. 1 Feb 228) Frater tuus non ideo a tutela vel cura excusari debet, quod oculum amisit. proinde intellegis munus susceptum eum deserere non posse.

791/9/34. CJ 7.66.3 (Ulpio pp. 9 March 228) Si is, qui ademptis bonis in exilium datus appellaverit ac (ac delete Kr.) pendente provocatione defunctus est, quamvis crimen in persona eius evanuerit, tamen causam bonorum agi oportet. nam multum interest, utrum capitalis poena inrogata bona quoque rei adimat, quo casu morte eius extincto crimine nulla quaestio superesse potest, an vero non ex damnatione capitis, sed speciali praesidis sententia bona auferantur: tunc enim subducto reo sola capiti causa perimitur (PCbR permittitur VCa) bonorum remanente quaestione.

792/9/35. CJ 4.30.8 (Materno pp. 21 March 228) Si intra legibus definitum tempus qui cautionem exposuit nulla querimonia usus defunctus est, residuum tempus eius heres habebit tam adversus creditorem quam adversus heredem eius. 1. Sin autem questus est, exceptio non numeratae pecuniae heredi et adversus heredes perpetuo competit. 2. Sin vero legitimum tempus excessit in querimoniam creditore minime deducto, omnimodo heres eius, et si pupillus sit, debitum solvere compelletur.

793/9/36. CJ 5.4.4 (Perpetuo 11 Apr 228) Liberi concubinas parentum suorum uxores ducere non possunt, quia minus religiosam et probabilem rem facere videntur. qui si contra hoc fecerint, crimen stupri committunt.

794/9/37. CJ 5.29.3 (Sosiano pp.11 Apr 228) Si, ut proponis, pupillo cuius meministi pater inutiliter testamento tutores dedit et, priusquam ii confirmarentur, alii ab eo cuius interest dati sunt, id quidem, quod iure gestum est, revocari non potest: an autem qui iudicium patris habent curatores eidem pupillo constitui debeant, aditus competens iudex perspectis (prospectis libri) utilitatibus eius aestimabit.

795/9/38. CJ 5.56.3 (Vitalio pp.13 Apr 228) Si pecuniam pupillarem neque idoneis hominibus credere neque in emptionem possessionum convertere potuisti, non ignorabit iudex usuras eius a te exigi non oportere.

796. Letter. CJ 10.5.1 (pars epistulae Alexandri A ad rationales d. 17 Apr 228) Gravissimum verecundia mea duxit, ut, cuius rei pretium, cum bona fide esset addicta, semel fiscus acceperit, eius controversiam referat. 1. Non solum ergo emptorem ab eadem statione, sed ne ab alia quidem quaestionem pati debere aequum est, cum et in his venditionibus emptore non inquietato officia inter se possint experiri.

797/9/39. CJ 5.36.2 (Valentino pp. 9 June 228) Potuit quidem et debuit competens iudex in locum excusati curatoris, licet pupillus alios quoscumque haberet tutores, dare (c . . . .d. confirmant BZ k.p.). quamvis autem curator cum aliis in locum eius substitutus sis, tamen periculo administrationis ultra pubertatis tempora non adstringeris.

798/9/40. CJ 7.21.4 (Marciano pp. 9 Jun 228) Si is, quem servum tuum fuisse et a fratre tuo manumissum atque heredem scriptum proponis, ut civis Romanus vixit nec intra quinquennium post mortem eius status quaestionem movere coepisti, intellegis neque heredibus ab eo scriptis neque his, quos liberos (CRb cum BZ k.p. libertos PRa) esse voluit, controversiam te contra formam senatus consulti facere posse. 1. Quod si prius, quam id spatium temporis excederet, agere coepisti, et peculium eius more iudiciorum persequi et cum manumissis ordinata lite secundum formam edicti perpetui experiri non prohiberis.

799/9/41. CJ 6.2.7 (Dato pp. 12/13 June 228) Si is, cui te pecuniam ad matrem tuam perferendam dedisse proponis, parva quantitate numerata reliquam in usus suos convertit, furtum fecit.

800/9/42. CJ 4.50.3 (Fabio Paterno d. 17 June 228) Mancipia quorum meministi si, ut proponis, nomine tuo itemque fratris tui cui successisti empta vobis tradita sunt, licet instrumento emptionis matrem tuam pecuniam numerasse contineatur, persequi ea more iudiciorum non prohiberis.

801/9/43. CJ 3.1.4 (Popilio pp. 1 Aug 228) Si, cum tibi pretium praediorum a curatoribus comparatorum reputaretur et instrumentis emptionis traderentur, quaestionem omissae evictionis non movisti, intellegis semel finitam litem instaurari non oportere.

802/9/44. CJ 1.54.2 (Decimo d. 20 Aug 228) Procuratores meos, id est (i.e. confirmant B) rationales, indicendae multae ius non habere saepe rescriptum est.

803/9/45. CJ 4.29.6 (Torquato pp. 10 Oct 228) Si mater, cum filiorum suorum gereret patrimonium, tutoribus eorum securitatem promiserit et fideiussorem praestiterit vel pignora dedit, quoniam quodammodo suum negotium gessisse videtur, senatus consulti auxilio neque ipsa neque fideiussor ab ea praestitus neque res eius pigneratae adiuvantur. 1. Sin autem tutore se excusare volente ipsa se interposuit indemnitatem ei repromittens, auxilio senatus consulti uti minime prohibentur. 2. Sin vero tutores petiit et sponte periculum suscepit (dett. suscepisset CR), quominus teneatur, auctoritate iuris tuetur.

229 ALEXANDRO A III ET DIONE II CONSS

804/9/46. CJ 5.43.3 (Fortunatae pp. 13 Jan 229) Praeses provinciae tutores filiorum tuorum strictioribus remediis adhibitis omnimodo administrationis officium compellet agnoscere. quo si in eadem pertinacia perseveraverint, suspectos postulare, ut alii in locum eorum petantur, non prohiberis.

805/9/47. CJ 2.40.1 (Mutato 11 May 229) Minoribus quinque et viginti annis, praesertim qui per tutores vel curatores non defenduntur, non obesse, si mortem defuncti non ulciscantur, innumeris (i. edd. innumerosis C numerosis PRb omit Ra) divorum parentum meorum ac meis rescriptis continetur.

806/9/48. CJ 2.12.11 = CJ 5.61.1 (Sebastiano pp. 14 May 229) Neque tutores neque curatores ex sua persona in re pupilli vel adulescentis procuratorem facere possunt, sed actorem constituere debent. 1. Pupillus autem vel pupilla et adultus vel adulta tam ad agendum quam ad defendendum tutore seu curatore interveniente procuratorem ordinare possunt. 2. Ipsi autem tutores et curatores post litis contestationem a se factam ad exemplum procuratorum, qui litem contestati sunt, dare procuratores non prohibentur.

807/9/49. CJ 6.35.6 (Venusto et Clementino pp. 17/20 June 229) Minoribus quinque et viginti annis heredibus non obesse crimen inultae mortis placuit. 1. Cum autem vos etiam accusationem pertulisse et quosdam ex reis punitos proponatis, licet is qui mandasse caedem dicitur provocaverit, vereri non debetis, ne quam hereditatis paternae a fisco meo quaestionem patiamini. convenit enim pietati vestrae respondere (P et insert CR) causam appellationis reddenti. 2. Quod si maiori aetatis fuissetis, etiam ex necessitate provocationis certamen implere deberetis (R debetis PC), ut possitis adire hereditatem.

808/9/50. CJ 6.21.7 (Fortunato pp. 20 June/21 Dec 229) Ex his verbis `Fortunato liberto meo do lego' vindicare tibi libertatem non potes, si pagani testamentum proponatur. 1. At enim cum testatorem militem fuisse proponas, si non errore ductus libertum te credidit, sed dandae libertatis animum habuit, libertatem, et quidem directam, competere tibi, sed et legati vindicationem habere praerogativa militaris privilegii praestat.

809/9/51. CJ 7.55.1 (Victori pp. 1 July 229) Si non singuli in solidum, sed generaliter tu et collega tuus una et certa quantitate condemnati estis nec additum, ut (C *it = sit? V est ut R), quod ab altero servari non possit, alter suppleret, effectus sententiae virilibus portionibus discretus est. ideoque parens pro tua portione sententiae ob cessationem alterius ex causa iudicati conveniri non potes.

810/9/52. CJ 5.62.10 (Crispino d. 13 Aug 229) Exactores tributorum tanto tempore, quanto rationem tributariam tractaverunt, non solum ab oneribus (RM honoribus C leitourgiôn B), sed etiam a tutelis vacationem habere dubitare non debuisti.

Alexander A without consular date: assigned to no.9

811/9/53. CJ 5.4.5 (Alex A Maximae after 11 Apr 228) Si, ut proponis, pater quondam mariti tui, in cuius fuit potestate, cognitis nuptiis vestris non contradixit, vereri non debes, nepotum suum ne non agnoscat.

812/9/54. CJ 7.58.3 (Alex A Clementi 26 Aug after 16 Sept 224) Falsam quidem testationem, qua diversa pars in iudicio adversus te usa est, ut proponis, solito more arguere non prohiberis. sed causa iudicati in irritum non devocatur, nisi si probare poteris eum qui iudicaverat secutum eius instrumenti fidem, quod falsum esse constiterit, adversus te pronuntiasse.

813/9/55. CJ 10.60.1 (Alex A Niciae/Nicee) Reos criminis postulatos novos honores appetere non debere, antequam purgarent innocentiam suam, et a divis parentibus nostris et a me saepe rescriptum est.

814/9/56. CJ 11.37.1 (Alex A Urbico) Si, ut proponis, decreto ordinis ad libertatem ductus es, non debere te invitum actum rei publicae administrare curator rei publicae non ignorat, praesertim cum servi eiusmodi officia administrare debeant.

815/9/57. D 48.10.29 (Iulio Marullo: Mod 1 enuc cas) Si libello dato adversarius tuus veritatem in precibus ab eo datis non adiecit, subscriptione uti non potest: immo si accusatus fuerit, et poenam inferre debet.

Secretary no.9 ends

Secretary no.10: 9 Sept 229 (CJ 5.43.4: overlap ends 5 Nov 229, CJ 5.17.1) to 30 Dec 229 (FV 266a)

816/10/1. CJ 5.43.4 (Thalidae pp. 9 Sept 229) Etiam testamento patris tutorem datum suspectum postulare potes (VC posscis p possis R), si fraudem tutoris argueris.

817/10/2. CJ 4.31.4 (Flavio Luciano/Flavio et Luciano d. 15 Sept 229) Si constat pecuniam invicem deberi, ipso iure pro soluto compensationem haberi oportet ex eo tempore, ex quo ab utraque parte debetur, utique quoad concurrent quantitates, eiusque solius, quod amplius apud alterum est, usurae debentur, si modo petitio earum subsistit.

818/10/3. CJ 2.11.13 (Iuventio 20 Oct 229) Ea, quae pater testamento suo filios increpans scripsit, infames quidem filios iure non faciunt, sed apud bonos et graves opinionem eius, qui patri displicuit, onerant.

819/10/4. CJ 5.54.4 (Frontino pp. 25 Oct 229) Heredes eorum, qui tutelam vel curam administraverint, si quid ad eos ex re pupilli vel adulti pervenit, restituere coguntur: et in eo autem, quod tutor vel curator administrare debuit nec administravit, rationem reddere eos debere non est ambigendum.

820/10/5. CJ 8.40.11 (Sallustio pp. 26 Oct 229) Cum alter ex fideiussoribus in solidum debito satisfaciat, actio ei adversus eum qui una fideiussit non competit. 1. Potuisti sane, cum fisco solveres, desiderare, ut ius pignoris quod fiscus habuit in te transferretur, et si hoc ita factum est, cessis actionibus uti poteris. quod et in privatis debitis observandum est.

821/10/6. CJ 5.17.1 (Avitianae pp. 5 Nov 229) Matrimonium quidem deportatione vel aqua et igni interdictione non solvitur, si casus, in quem maritus incidit, non mutet uxoris adfectionem. ideoque dotis actio ipso iure non competit, sed indotatam esse eam, cuius laudandum propositum est, nec ratio aequitatis nec exempla permittunt.

End of overlap between no.9 and no.10

822/10/7. CJ 4.31.5 (Honoratae pp. between 15 Sept 229 and 16 Nov 229) Etiam si fideicommissum tibi ex eius bonis deberi constat, cui debuisse te minorem quantitatem dicis, aequitas compensationis usurarum excludit computationem, petitio autem eius, quod amplius tibi deberi probaveris, sola relinquitur.

823/10/8. CJ 3.38.2 (Euphratae pp. 16 Nov 229) Etiamsi is divisioni arbitrum dedit, cui ius dandi non fuit, tamen si socii quondam divisioni consensum dederint, quod quisque eorum secundum placita possedit, pro parte socii dominium nactus est.

824/10/9. CJ 4.31.6 = 5.21.1 (Polydeucae pp./d. 16/27 Nov 229) Neque scriptura, qua cautum est accepta quae negas tradita, obligare te contra fidem veritatis potuit et (neque . . . et omit 5.21.1) compensationis aequitatem iure postulas. non enim prius exsolvi, quod debere te constiterit, aequum est, quam petitioni mutuae responsum fuerit, eo magis, quod ea te persequi dicis, quae a muliere (a muliere omit 5.21.1) divortii causa amota quereris. 1. Cum igitur apud competentem iudicem ex stipulatu conveniaris, apud eundem doce tui iuris res ablatas esse (cum . . . esse omit 4.31.6).

825/10/10. CJ 8.33.1 (Nicolaae pp. 19 Nov 229) Dominii iure pignora possidere desiderans nomina debitorum, quos in solutione cessare dicis, exprimere et, an sollemnia peregisti (peregistis V), significare debuisti, dummodo scias omnia bona debitoris, qui (qui Vb quia Va quae CR qui ea Momm.) pignori dedit, ut universa domino tuo generaliter addicantur, impetrare te non posse.

826/10/11. CJ 2.3.11 = 4.47.1 (Capitoni pp. 5 Dec 229) Ex conventione quidem, qua pactam novercam tuam cum patre tuo dicis, cum fundum in dotem daret, ut et tributa ipsa agnosceret, et (e.t.i.a.e. omit libri sed alias ut t.i.a. in L adnotatur alias t.i.a. P) creditoribus, quibus fuerant praedia obligata, usuras solveret (et creditoribus . . . solveret omit 4.47.1), actio tibi adversus eam competere non potest, et si pactum in stipulationem deductum probetur. sed (et add 4.47.1) si fundus aestimatus ita, ut pars instrumenti significat, in dotem datus est, ex vendito actio, ut placitis stetur, (add non 4.47.1 CRa? omit Rb cum 2.3.11) competit.

827/10/12. CJ 3.28.12 (Liciniano et Diogeniano pp. 5 Dec 229) Si pater puellae, cuius vos curatores esse dicitis, filio ex semisse, ipsa autem ex triente et uxore ex reliquo sextante scriptis heredibus, fidei filiorum commisit, ut, si quis eorum intra viginti quinque annos aetatis decederet, superstitibus portionem suam restitueret, praeterea uxori, ut id, quod ex causa hereditatis ad eam pervenisset, filiis post mortem suam restitueret, fideicommisit, calumniosam inofficiosi actionem adversus iustum iudicium testatoris instituere non debetis, cum ex huiusmodi fideicommissaria restitutione tam matris quam fratris eius portio ad eam poterat pervenire.

828/10/13. CJ 5.15.2 (Papinianae pp. 5 Dec 229) Quod de suo maritus constante matrimonio donandi animo in dotem adscripsit, si eandem donationem legitime confectam non revocavit, qui incrementum doti dedit, et durante matrimonio mortem obiit, ab heredibus mariti, quatenus interposita liberalitas munita est, peti potest.

829/10/14. CJ 5.16.6 (Nepotiano pp. 5 Dec 229) Etiamsi uxoris tuae nomine res quae tui iuris fuerunt depositae sunt, causa proprietatis ea ratione mutari non potuit, etsi donasse te uxori res tuas ex hoc quis intellegat, cum donatio in matrimonio facta prius mortua ea quae liberalitatem excepit irrita sit. 1. Nec est ignotum, quod, cum probari non possit, unde uxor matrimonii tempore honeste quaesierit, de mariti bonis eam habuisse veteres (v. dett. veteris CM) iuris auctores merito credidissent.

830/10/15. CJ 5.37.8 (Aprili pp. 8 Dec/25 Nov 229) Etsi scisses te curatorem datum nec administrasses, ceteris curatoribus et administrationem peragentibus et sufficientibus damno praestando contra te actio dari non potest. si autem nescisses curatorem (te insert dett.) datum, etiamsi solvendo ceteri non sint, damni periculum ad te non redundabit.

831/10/16. CJ 6.34.1 (Severae s. 18 Dec 229) Civili disceptationi crimen adiungitur, si testator non sua sponte testamentum fecit, sed compulsus ab eo qui heres est institutus, vel quoslibet alios (v.q.a. CR cum B vel a quolibet alio Pb vel quolibet Pa vel quolibet alio Mb recte Kr.) quos noluerit scripserit.

832/10/16. CJ 7.45.4 (same) Prolatam a praeside sententiam contra solitum iudiciorum ordinem auctoritatem rei iudicatae non obtinere certum est.

833/10/17. FV 266a (Flavio Menandro pp. 30 Dec 229) Professio donationis apud acta facta, cum neque mancipationem neque traditionem subsecutam esse dicas, destinationem potius liberalitatis quam effectum rei actae continet. Eapropter quod non habuit filius tuus dominium, si quae adfirmas vera sunt, obligare pacto suo creditori non potuit, nec quod sine effectu gestum est vindicationem tui iuris impedit.

Secretary no.10 ends

230 AGRICOLA ET CLEMENTE CONSS

Secretary no.11: 6 Jan 230 (CJ 2.4.6) to 7 Sept 234 (CJ 4.65.9)

834/11/1. CJ 2.4.6 (Pomponiis pp. 6 Jan 230) Cum mota inofficiosi querella matrem vestram cum diversa parte transegisse ita, ut partem bonorum susciperet et a lite discederet, proponatis, instaurari quidem semel omissam querellam per vos, qui matri heredes extitistis, iuris ratio non sinit. 1. Verum si fides placitis praestita non est, in id quod interest diversam partem recte convenietis: aut enim, si stipulatio conventioni subdita est, ex stipulatu actio competit, aut, si omissa verborum obligatio est, utilis actio, quae praescriptis verbis rem gestam demonstrat, danda est.

835/11/2. CJ 2.3.12 (Flacillae pp. 27 Feb 230) Pacta novissima servari oportere tam iuris quam ipsius rei aequitas postulat. quapropter si conventione quae praecessit diversa pars usuram se non esse consensit, et maxime si, ut proponis, id etiam apud acta praesidis adseveravit, actionem, quae super (prae pro super male B Kr.) prima conventione fuerat, exercere non prohiberis.

836/11/2. CJ 3.42.4 (same) Non ignorabit iudex, instrumenta tui iuris, quae penes diversam partem fuisse probaveris, si ab eisdem non exhibeantur, iurisiurandi in litem facultatem deferri tibi oportere.

837/11/3. CJ 4.28.5 = CG Visi 3.10.1 (Musae/Septimiae Musae pp. 28 Feb/30 Apr 230) Macedoniani senatusconsulti auctoritas petitionem eius pecuniae non impedit, quae filio familias studiorum vel legationis (vel legationis omit CG cf BZ) causa alibi (Romae CG) degenti (agenti CG) ad necessarios sumptus, quos patris pietas non recusaret, credita est. 1. Sed ex contractu filii post mortem eius de peculio actio in patrem competere ita demum potest, si anni utilis spatium petitionem non impedit. 2. Sane si iussu patris datum mutuum (datum ei CG) probetur, nec in quos usus versa sit pecunia disquiri necesse est et (et CG cum BZ k.p. sed libri cum B) perpetua in patrem etiam mortuo filio actio est.

838/11/4. CJ 2.2.1 (Tryphoni pp. 29 March 230) Sicut bonis moribus convenit reverentiam manumissoris uxori praeberi, ita re exigente in ius eam sine permissu praetoris vocari prohibitum est.

839/11/5. CJ 5.37.9 (Melitiae pp. 15 Apr 230) Si curatores habes hique dotare te (de insert) bonis tuis cessant, adito praeside impetrabis, ut, quod moderatum est honestae personae, praestare cogantur.

840/11/6. CJ 4.25.3 (Marciae pp. 7 May 230) Institoria tibi adversus eum actio competit, a quo servum mensae praepositum dicis, si eius negotii causa, quod per eum exercebatur, deposita pecunia nec reddita potest probari.

841/11/7. CJ 8.19.1 (Athenioni pp. 11 May 230) Si vendidit is (C vendidisset pR) qui ante pignus accepit, persecutio tibi hypothecaria superesse non potest. 1. Cum autem debitor ipsi (ipse B) priori creditori eadem pignora in solutum dederit vel vendiderit, non magis tibi persecutio adempta est, quam si aliis easdem res debitor venumdedisset: sed ita persequens res obligatas audieris, si, quod eidem possessori propter praecedentis contractus auctoritatem debitum est, obtuleris.

842/11/8. CJ 9.35.2 (Davo pp. 14 May 230) Iniuriarum actio tibi duplici ex causa competit, cum et maritus in uxoris pudore et pater in existimatione filiorum propriam iniuriam pati intelleguntur.

843/11/9. CJ 8.24.1 (Mestriano pp. 15 May 230) Partus pigneratae ancillae in pari causa qua mater esse (q.m.e. P q.m. est R quas m. esse est Ca esse qua m. est Cb) olim placuit.

844/11/10. CJ 6.20.3 (Alexandro d. 18/29 June 230) Pactum dotali (CR cum B dotale V) instrumento comprehensum, ut contenta dote quae in matrimonio collocabatur nullum ad bona paterna regressum haberet, iuris auctoritate improbatur nec intestato patri succedere filia ea ratione prohibetur. dotem sane quam accepit fratribus qui in potestate manserunt conferre debet.

845/11/11. CJ 4.39.6 (Pomponio/Pompeio/militi pp. 24 June/27 July 230) Qui tibi hereditatem vendidit, antequam res hereditarias traderet, dominus earum perseveravit et ideo vendendo eas aliis dominium transferre potuit. sed quoniam contractus fidem fregit, ex empto actione conventus quod tua interest praestare cogitur.

846/11/11. CJ 7.10.3 (same) Qui tibi hereditatem vendidit, antequam res hereditarias traderet, dominus earum perseveravit et ideo manumittendo libertatem servo hereditario praestitit.

847/11/12. CJ 3.33.6 (Stratonicae pp. 1 July 230) Interest, usum fructum solum maritus tuus in dotem acceperit, an proprietas quidem doti data sit, verum pactum intercessit, ut moriente eo tibi eadem possessio redderetur. nam usufructuarius quidem proprietatem pignorare non potuit: qui autem proprietatem aestimatam in dotem accepit, non ideo minus obligare eam potuit, quoniam soluto matrimonio restituenda tibi aestimatio eius fuit.

848/11/13. CJ 5.37.10 (Rufinae pp. 22 July 230) Si liberti eiusdemque curatoris culpa seu fraude ratio vestra laesa sit, sarciri damnum ab eo qui dedit praeses provinciae curabit, non dubitaturus etiam graviorem exsecutionem adhibere, si quid tam aperta fraude commissa est, ut puniendum in liberto crimen deprehendatur.

849/11/14. CJ 2.18.12 (Theophilo pp. 1 Aug 230) Si filius pro patre suo debitum solvit, nullam actionem ob eam solutionem habet, sive in potestate patris, cum solveret, fuit, sive sui iuris constitutus donandi animo pecuniam dedit. si igitur pater tuus sui iuris constitutus pro patre suo negotium gerens non praecedente mandato debitum eius solvit, negotiorum gestorum agere cum patruis tuis potes (potes Cb debet Pa debes PbRb omit Ra ou dunasai B k.p. errore cf BZ).

850/11/15. CJ 9.1.7 (Felici pp. 18 Aug 230) Si ea quae crimen intendit cognitionem moratur, certa perferendae accusationi tempora iudex competens praestet, intra quae si agere supersederit, renuntiasse causae intellegitur.

851/11/16. CJ 8.40.12 (Theodoto pp. 27 Aug 230) Blanditus tibi est, qui non teneri te persuasit, quod, cum pro alio intervenires, enguômai dixisti (enguômai tonde B) cum et his verbis obligationem verborum contrahi pridem receptum est.

852/11/17. CJ 9.22.5 (Petronio pp. 30 Aug 230) Falsi quidem crimen vel aliud capitale movere vos matri vestrae secta mea non patitur. sed ea res pecuniarium compendium non aufert. si enim de fide scripturae, unde eadem mater fideicommissum sibi vindicat, dubitatio est, inquiri fides veritatis etiam sine metu criminis potest.

853/11/18. CJ 2.12.12 (Frontino militi 27 Sept 230) Exigendi a filio tuo mandati, qui se defensioni tuae offerebat, duplici ratione necessitas non fuit, aut quod defendere quis sive libertus sive extraneus sine mandato potest--satisdatione tamen pro defensione praestita et alia procul dubio observatione subiecta--, aut quod filius, etiamsi ultro actionem patris nomine dirigat, mandatum probare non cogitur. 1. Sane quod necdum legitimam aetatem idem filius tuus compleverat, ob hoc quidem depellere procuratione eum iudex non iniuste potuit. sed multo iustius fuit vel huiusmodi defensorem audire, quam absentem quasi contumacem et indefensum gravi condemnatione adficere.

854/11/19. CJ 1.26.1 (Theodoto d. 30 Sept 230) Libellus praefecto praetorio datus pro contestatione haberi non potest.

855/11/20. CJ 2.18.13 (Aquilae pp. 25 Oct 230) Quod in uxorem tuam aegram erogasti, non a socero repetere, sed adfectioni tuae debes expendere. in funus sane eius si quid eo nomine quasi recepturus (add fortasse sumptus ab heredibus Thal. BZ) erogasti, patrem, ad quem dos rediit, iure convenis.

856. FV 28 (230) vendendarum possessionum . . . ii neque alienare eas, neque . . .

231: POMPEIANO ET PELIGNIANO CONSS

857/11/21. CJ 2.26.1 (Iuliis pp. 28 Jan 231) Minus ex tutelae iudicio consecuti de superfluo habere actionem ita potestis, si tempore iudicii minores annis fuistis et nunc beneficium aetatis vobis largitur. ceterum si post legitimam aetatem sententia prolata est, iterato eandem actionem de isdem speciebus inferre non potestis.

858/11/22. CJ 8.44.11 (Clementi pp. 5 Feb 231) Exceptione doli recte eum submovebis, quem ab auctore tuo fideiussorem accepisti, si eius nomine controversiam refert, quasi per uxorem suam, antequam tu emeres, comparaverit, qui vendenti adeo consensum dedit, ut se etiam pro evictione obligaverit.

859/11/23. CJ 9.34.1 (Alexandro pp. 9 Feb 231) Improbum quidem et criminosum fateris easdem res pluribus pignorasse, dissimulato in posteriore obligatione, quod eaedem aliis pignori tenentur. verum securitati tuae consules, si oblato omnibus debito criminis instituendi causam peremeris.

860/11/24. CJ 6.2.8 (Valenti pp. 20 Feb 231) Etiam furti actione tributorum actor tenetur, si non cessante te in tributoria exactione sciens, quod nihil deberetur, ancillam tui iuris abduxit aut vendidit. quae res facit, ut nec emptor usucaperet vindicatioque tibi ipsius competat.

861/11/25. CJ 6.37.11 (Albiniano pp. 3 March 231) Filia legatorum non habet actionem, si ea, quae ei testamento reliquit, pater vivus postea in dotem dedit.

862/11/26. CJ 7.30.2 (Onesimae pp. 7 March 231) Iam pridem quidem mancipium, de quo supplicas, comparasse te dicis: sed si cogitaveris fisci mei rem usucapi non posse, respondere te actionibus fisci mei intellegis nec alias posse proprietatem obtinere, quam si non ex ancilla fiscali natum fuisse constiterit.

863/11/27. CJ 7.4.9 (Mercuriali pp. 1 Apr 231) Fidecommissaria quidem libertas ita tibi relicta, cum testatoris filius ad annum vigensimum quintum pervenisset, non intercidit, licet heredem intra praestitutam aetatem decessisse proponas: tempore quippe, quo, si viveret, praefinitam aetatem impleturus foret, spem libertatis non intercidere vetus placitum est.

864/11/28. CJ 8.27.5 (Sossiano pp. 21 July 231) Si residuum debiti paratus es solvere, praeses provinciae dabit arbitrum (CbRb arbitrium PCaRa), apud quem, quantum sit quod superest ex debito, examinabitur: et sive ad iudicem venire diversa pars cessaverit (c. PR dissimulaverit C) sive oblato superfluo ad venditionem prosiluerit, improba alienatio proprietatis tuae ius non auferet.

865/11/29. CJ 4.65.8 (Sabiniano Hygino pp. 1 Aug 231) Licet certis annuis quantitatibus fundum conduxeris, si tamen expressum non est in locatione aut (aut VC cum Graecis ut PR) mos regionis postulat, ut, si qua labe (labe dett. albae VC alvee P lue R) tempestatis (PCR tempestatum Vb tempestatis/- us Va tempestateve scr.) vel alio caeli vitio damna accidissent, ad onus tuum pertinerent, et quae evenerunt sterilitates ubertate aliorum annorum repensatae non probabuntur, rationem tui iuxta bonam fidem haberi recte postulabis, eamque formam qui ex appellatione cognoscet sequetur.

866/11/30. CJ 5.11.1 (Claudio pp. 1 Aug 231) Frustra existimas actionem tibi competere, quasi promissa dos tibi nec praestita sit, cum neque species ulla nec quantitas promissa sit, sed hactenus nuptiali instrumento adscriptum, quod ea quae nubebat dotem dare promiserit.

867/11/31. CJ 3.22.1 (Aurelio Aristocrati pp. 20/21 Aug 231) Quae a te, cum tibi serviret, refugit et in aliam provinciam se contulit, libertatem sibi vindicans non iniuria eo loco litigare compellenda est, unde quasi fugitiva recessit. ideoque remittere eam in (in APR in provincia C) qua serviret praeses provinciae qui eo loco ius repraesentat curae habebit: sed non ubi deprehensa est audiri debet.

868/11/32. CJ 2.48.1 (Liciniano d. 19/16 Sept. 231) Causam in integrum restitutionis, si qua competit, etiam per procuratorem agi posse placet.

869/11/33. CJ 5.62.11 (Hylae pp. 6 Dec 231) Testamento tutor datus, ut a bonis his excuseris, quae pupilli tui in alia provincia quam unde es ubique moraris possident, intra quinquagesimum diem postulare debuisti. 1. Quod si facere cessasti, excusatio quidem temporis praescriptione submovetur, sed propter late diffusum . . .

870/11/33. CJ 5.36.3 (same) Propter late diffusum, id est in diversis locis constitutum, (id . . . constitutum omit 5.62.11) patrimonium, vel quod solus administrationi non sufficias (vel . . . sufficias omit 5.62.11), an tibi tutelam administranti (tutelam administranti omit 5.62.11) adiungi aliquos curatores oporteat, praeses provinciae, si te non sufficientem (insufficientem 5.62.11) deprehenderit, aestimabit.

871/11/34. CJ 4.19.3 (Leaenae et Lupo pp. 28 Dec 231) Ex persona collegae avi vestri conveniri non debetis, si eundem collegam tempore depositi officii solvendo fuisse ostenderitis.

232: LUPO ET MAXIMO CONSS

872/11/35. CJ 1.21.1 (Caperio d. l March 232) Licet, postquam supplicasti, priusquam rescriptum impetrares, praeses provinciae vir clarissimus pronuntiaverit, cum tamen a sententia non provocaveris, rescriptum, quod postea secutum esse suggeris, ad retrahenda quae decreto terminata sunt non patrocinatur.

873/11/36. CJ 6.35.7 (Vitaliae/Vitalianae pp. 15 March 232) Si ideo ultio necis testatoris non est desiderata, quia caedis auctores reperiri non potuerunt, obesse heredibus, in quo nulla eorum culpa detegitur, non oportet.

874/11/37. CJ 8.42.2 (Bassae s. l June 232) Liberari fideiussores, quotiens fiscus tam creditori quam debitori, licet diversis stationibus, succedit, ius certum est. quod et in tua persona procuratores mei custodient.

875/11/38. CJ 7.75.2 (Symphorianae pp. 22 June 232/228) Si successione patris abstenta (abstenta Cb Ma contenta Ca?) fuisti, ob ea quae in dotem data sunt convenire te creditores nequeunt, quibus pignerata in dotem data non docentur, nisi bonis defuncti non sufficientibus in fraudem creditorum dotem constitutam probabitur.

876/11/39. CJ 2.41.1 (Cononidi pp. 22/21 Sept 232) In consilio quidem cognoscentis de restitutione in integrum esse oportet, num is, qui se minorem annis laesum esse dicat, diligens pater familias fuerit actibusque publicis industrium se docuerit, ut lapsum eum per aetatem verisimile non sit. 1. Verum si causa cognita circumventus deprehendatur, propter hoc solum velut praescriptione a solito auxilio removeri non debet, quod urguentibus patriae necessitatibus decurio minor annis creatus sit (sit dett. cum B omit CR) vel propagandae suboli liberorum educatione prospexerit.

877/11/40. CJ 5.16.7 (Theodotae pp. 1 Oct 232) Si ex voluntate patris tui filio tutoris nupta es, collata in maritum donatio ipso iure irrita est. sed si matrimonium iure non valuit, licet ipso iure donatio tenuerit, quia tamen indigna persona eius fuit, qui nec maritus potest dici, utiles actiones super revocandis his tibi competunt.

878/11/41. CJ 6.23.3 (Antigono pp. 22 Dec 232) Ex imperfecto testamento nec imperatorem hereditatem vindicare saepe constitutum est. licet enim lex imperii sollemnibus iuris imperatorem solverit, nihil tamen tam proprium imperii est, ut legibus vivere.

233: MAXIMO II ET PATERNO CONSS

879/11/42. CJ 8.16.5 (Septimio pp. 29 Apr 233) Spem eorum praemiorum, quae pro coronis athletis pensitanda sunt, privata pactione pignerare minime admittendum est: et ideo nec si generale pactum de omnibus bonis pignori obligandis intervenerit, tenet.

880/11/42. CJ 8.17.5 (same) Prior quidem creditor compelli non potest tibi, qui posteriore loco pignus accepisti, debitum offerre: sed si tu omne quod debetur solveris, pignoris causa tui firmabitur.

881/11/43. CJ 6.36.1 (Mocimo et aliis pp. 29 June 233) Rupto quidem testamento postumi agnatione codicillos quoque ad testamentum pertinentes non valere in dubium non venit 1. Sed cum post ruptum testamentum pupillorum vestrorum litteras emisisse proponatis, quibus praecedens iudicium confirmavit, praetor nihil contra ius fecit, si novissimam eius voluntatem secutus relictum testamento rei publicae fideicommissum ut ex codicillis relictum praestandum esse pronuntiavit.

882/11/44. CJ 2.33.1 (Valenti d. 10 July 233) Quoniam circumventam dicis sororem tuam omnia bona in dotem dedisse, an veritas adlegationi (tuae insert dett. cum B) adsistat, si ad te hereditas sororis tuae vel bonorum possessio pertinuit et tempora nondum praeterierint, intra quae legibus conceditur ex persona defuncti postulare in integrum restitutionem, praeses provinciae praesente diversa parte examinabit.

883/11/45. CJ 6.50.8 (Aurelio pp. 13 Sept 233) Irritum quidem propterea testamentum fratris tui esse non potest, quod ex causa fideicommissi obligatus fuit, ut, si sine liberis prior decederet, paternam tibi hereditatem redderet. 1. Sed licet te heredem scripserit, in ponenda tamen legatorum ratione, quibus te oneratum esse suggeris, fideicommissum debitum aeris alieni loco deduci oportet insuperque in residuo legis Falcidiae beneficium vindicabis.

884/11/46. CJ 5.16.8 (Leoni pp. 27 Sept 233) Si fructus eorum praediorum, quae in dotem accepisse te dicis (a.t.d. C accepisti M), matrimonii tempore uxorem tuam percipere passus es eosque uxor tua absumpsit, restitui tibi post divortium oportere nulla ratione contendis. sin autem ab his locupletior facta est, in tantum potest conveniri.

885/11/47. CJ 3.26.4 (Maximae pp. 12 Oct 233) Cum vendente procuratore meo emisse te praedia dicas, pretium eorum necessario solvere debes. 1. Cum his, quibus mandantibus eadem praedia emisse te et tradidisse dicas, agente te procurator meus, si eius audientiam elegeris, cognoscet, ut pecuniam quae pretii nomine tibi debetur et usuras quae fisco solvendae sunt consequi possis.

886/11/48. CJ 5.43.5 (Asclepiadi pp. 25 Dec 233) In postulandis suspectis tutoribus seu curatoribus non vires patrimoniorum principaliter, sed an nihil segniter, nihil fraudulenter geratur, perpendi oportet.

887. FV 73 (233/269) Si quis tibi fundos et mancipia donavit partisque alterius eorum usum fructum interveniente recepit stipulatione . . . ius utendi fruendique partis alterius . . . in diem vitae suae ex voluntate sua retinet . . . a habuerit usque in . . . us partis alterius adpro . . .

234: MAXIMO II ET URBANO CONSS

888/11/49. CJ 2.18.14 (Rufo pp. 20 Feb 234) Si mandatum solius mariti secutus tam ipsius quam uxoris eius negotia gessisti, tam tibi quam mulieri invicem negotiorum gestorum competit actio. ipsi sane qui mandavit adversus te mandati actio est: sed et tibi adversus eum contraria, si quid forte supererogasti.

889/11/50. CJ 5.46.1 (Bruttiae pp. 13 March 234) Suo potius periculo magistratus tutores quos petisti dederunt, quam tu contra sexus condicionem alicui ex ea obligatione obstricta es, quod tuo periculo tutores filiis tuis dari postulasti.

890/11/51. CJ 1.40.1 (Iulianae d. 27 March 234) Potest de falso causam cognoscens praeses provinciae incidentem proprietatis quaestionem dirimere.

891/11/52. CJ 4.32.14 (Aurelio Arasiani d. 21 Apr 234) Si ea pactione uxor tua mutuam pecuniam dedit, ut vice usurarum inhabitaret, pactoque ita ut convenit usa est, non etiam locando domum pensionem redegit, referri quaestionem, quasi plus domus redigeret (R redigit C), si locaretur, quam usurarum legitimarum ratio colligit, minime oportet. licet enim uberiore sorte potuerit contrahi locatio, non ideo tamen illicitum fenus esse contractum, sed vilius conducta habitatio videtur.

892/11/53. CJ 4.34.1 = Collatio 10.8.1 (Mestrio militi pp. 12 July/25 June 234) Si (si omit Coll) incursu latronum vel alio fortuito casu (vel . . . casu omit Coll) ornamenta deposita apud interfectum (ab eis insert Coll) perierunt, detrimentum ad heredem eius qui depositum accepit, qui dolum solum (dolum tantum Coll) et latam culpam, si non aliud specialiter convenit (et . . . . convenit omit Coll), praestare debuit, non pertinet. quod si praetextu latrocinii commissi vel alterius fortuiti casus (vel . . . casus omit Coll) res, quae in potestate heredis sunt vel quas dolo desiit possidere (vel . . . possidere omit Coll), non restituuntur, tam depositi quam ad exhibendum actio, sed etiam (et Coll) in rem vindicatio competit.

893/11/54. CJ 4.65.9 (Aurelio Fusco militi pp. 7/6 Sept 234) Emptori quidem fundi necesse non est stare (sinere supplet Momm. cum BZ k.p.) colonum, cui prior dominus locavit, nisi ea lege emit. verum si probetur aliquo pacto consensisse, ut in eadem conductione maneat, quamvis sine scripto, bonae fidei iudicio ei quod placuit parere cogitur.

Alexander A without consular date: assigned to no.11

894/11/55. CJ 3.36.5 (Alex A Statiliae) In ipsius mariti tui fuit potestate mutare, quod iratus in suos servos testamento caverat, ut unus quidem in perpetuis vinculis moraretur, alter vero exportandus venumdaretur. proinde si offensam istam clementia flexit--quod, licet scriptura non probetur, vel aliis tamen rationibus doceri nihil impedit, praesertim cum (cum R si C) posteriorum eorum talia merita deprehenduntur, ut ira domini potuerit mitigari--, novissimam eius voluntatem arbiter familiae erciscundae sequetur.

895/11/56. CJ 5.3.3 (Alex A Marcellae) Pollicitatione a fratre quondam tuo sponsalium causa facta, et (idem Graeci et delete Momm.) si in stipulationem deducta ideo praestanda non fuerit, quoniam in dote uxor maritum fefellit, exceptionem adversus actionem ex stipulatu recte obicies.

896/11/57. CJ 7.27.1 (Alex A Macedonio pp. 11 March) Sive fuit dominus, qui tibi loca de quibus supplicasti donavit, sive a non domino bona fide donata suscepisti eaque usucepisti, auferri tibi quod iure quaesitum est non potest.

897/11/58. CJ 7.30.3 (Alex A Pantherio after 7 March 231) ) Si mala fide servum tuum sciens Antiochus tenuit, intentionem tuam contra successorem eius, licet bona fide possidet, propter initii vitium usucapio non absumpsit (C absumit PR).

898/11/59. CJ 8.32.2 (Alex A Peregrino ) Si, ut nunc adseveras, nihil creditor numeravit uxori tuae quae pignus dedit, sed inanem extorsit cautionem, mendaci (PbRa mendacis V mendacii CRb mdti Pa) scriptura contra fidem veritatis obligari eius res non potest.

899/11/60. CJ 9.51.4 (Alex A Valentinae) Tutor filiorum, quorum te bonorum possessionem accepisse dicis, in metallum damnatus et postea ex indulgentia generali regressus, quamquam locupletior sit, actione tutelae administratae tibi non tenetur, si non gratia sententiae facta specialiter statum pristinum cum bonis recuperaverit.

900/11/61. CJ 9.51.5 (Alex A Iuliano) Si ademptis bonis in insulam datus sis, quamvis ex indulgentia communi redisti, actiones tamen, quascumque habuisti, remanent in causa bonorum publicatorum, nec ex ordine est quod petis, ut contra heredes tutorum actiones tibi praestentur.

901/11/62. D 49.13.1 pr (Plaetorio militi: Macer 2 appell) Quamvis pendente appellatione morte rei crimen extinctum sit, data tamen etiam de parte bonorum eius sententia proponitur, adversus quam non aliter is, qui emolumentum successionis habet, obtinere potest, quam si in reddendis causis appellationis iniquitatem sententiae detexerit.

Alexander A without consular date: unassigned

902. CJ 2.24.2 (Alex A Marcianae) Minoribus annis viginti quinque etiam in his, quae praesentibus tutoribus vel curatoribus in iudicio vel extra iudicium gesta fuerint, in integrum restitutionis auxilium superesse, si circumventi sunt, placuit.

903. CJ 3.36.4 (Alex A Antonio) Si filius familias fuisti et res mobiles vel se moventes, quae castrensis peculii esse possunt, donatae tibi a patre sunt, eas quoque in cetero peculio castrensi non communes cum fratribus tuis habes. praedia autem, licet eunti tibi in castra filio pater donaverit, peculii castrensis non sunt. diverso iure ea praedia habentur, quae ex occasione militiae filiis familias obveniunt: haec enim castrensi peculio cedunt.

904. CJ 4.31.7 (Alex A Flavio Ausonio after 16 Nov 229) Si ex venditione pretium venditori debetur, compensationis ratio opponitur. adversus fiscum enim solum emptores petitioni pretii compensationem obicere prohibentur.

905. CJ 4.32.12 (Alex A Popilio after 1 May 223 before 21 Apr 234) Ex praedio pignori obligato creditor post oblatam sibi iure pecuniam, quam non suscepit, si fructum accepit, exonerari sortis debitum certum est.

906. CJ 4.32.13 (Alex A Eustathiae et aliis after 1 May 223 before 21 Apr 234) In bonae fidei iudiciis, quale est etiam negotiorum gestorum, usurarum rationem haberi certum est. sed si finitum est iudicium sententia, quamvis minoris condemnatio facta est non adiectis usuris, nec provocatio secuta est, finita retractanda non sunt: nec eius temporis, quod post rem iudicatam fluxit, usurae ullo iure postulantur nisi ex causa iudicati.

907. CJ 4.35.4 (Alex A Aurelio Vulnerato s. 6 Jan) Etiamsi contrariam sententiam reportaverunt, qui te ad exercendas causas appellationis procuratorem constituerunt, si tamen nihil culpa tua factum est, sumptus, quos in lite probabili ratione feceras, contraria mandati actione petere potes.

907A. CJ 4.35.5 (Alex A Iuliano) Si maritus sororis tuae tibi procurans petere bonorum possessionem noluit, cum ipso tibi congrediendum est. quam querellam ita cum effectu habes, si mandasse te, ut peteretur bonorum possessio, eumque neglexisse arguas.

908. CJ 4.54.4 (Alex A Claudio Iuliano et Proculiano after 13 July 223) Commissoriae venditionis legem exercere non potest, qui post praestitutum pretii solvendi diem non vindicationem rei eligere, sed usurarum pretii petitionem sequi maluit.

909. CJ 5.5.1 (Alex A Amphigeni) Liberta eademque uxor tua, si a te invito discessit, conubium cum alio non habet, si modo uxorem eam habere velis.

910. CJ 5.39.2 (Alex A Sosandro pp. 18 Aug) Etsi tutores tui, cum pecuniam pupillarem crederent, ipsi stipulati sunt, utilis actio tibi datur.

911. CJ 5.62.5 (Alex A Bassiae/Basiae/Bysiae/Besie before 5 May 224) Libertos a tutela vel cura liberorum patroni seu patronae nullam excusationem impetrare amplissimus ordo auctore divo Marco censuit. et ideo nec illud prodesse eis debet, quominus curatores etiam inviti patroni seu patronae liberis dentur, quod eorundem tutelam administraverunt.

912. CJ 7.2.5 (Alex A Quintiano) In fraudem creditorum testamento datae libertates, quamvis debitori heres qui solvendo est extiterit, per legem Aeliam Sentiam non valet.

913. CJ 7.4.6 (Alex A Maximo after 12 Sept 222 before 1 Apr 225) Deberi etiam alienae ancillae fideicommissariam libertatem placuit: nec deficit hoc debitum, si interim domina, si modo nihil ex iudicio eius, qui quaeve reliquit libertatem, percepit, noluit vendere, quia possit tempore procedente, ubicumque occasio redimendae ancillae fuerit, praestari libertas.

914. CJ 7.8.6 (Alex A Auctori after 30 May 223) Si tutor tuus de pecunia tua servos emptos manumisit, quoniam huiusmodi servi sicut ceterae res pupillaribus pecuniis emptae iure pignoris ex constitutione divorum parentum meorum obligati sunt favore pupillorum, liberi facti non sunt.

915. CJ 7.10.2 (Alex A Mercuriali before 27 July 230) Felicissima, quam mandante te servos (servum BZ k.p.) emisse dicis, si dominium servi quam manumisit nondum ad te transtulerat, frustra petis, ut denegata libertate eius quem manumissum dicis possessio tibi tradatur.

916. CJ 7.14.1 (Alex A Phileto) Si ingenuum te et testamento manumissum esse dicas, apud suos iudices causam agere debes, si tamen iustum contradictorem habes, id est eum, qui se patronum tuum esse dicit, memor senatum censuisse, ut, qui post manumissionem originem repetierint, ea quae de domo manumissoris habent ibi relinquant. in qua causa etiam legata ut liberto data esse iuris prudentibus placuit.

917. CJ 7.16.5 (Alex A Sabino after 5 Feb 225) Non ideo minus in libertatem proclamare potest ea, quam ancillam tuam esse dicis, quia eam vendente fisco comparasti. 1. Sed nec hoc ad praescriptionem operatur, quod venditionis tempore maior viginti annis fuit, cum aetatis adlegatio non alias possit praescriptionem adversus civem Romanum accommodare, quam si participandi pretii gratia consensum servituti dedisse probetur. 2. Probationis sane onus, cum ex servitute in libertatem adseritur, ad se (idem Graeci: pro ad se fuerit adsertor in se) recipit. qui (qui C cum BZ k.p. quae R) si adfirmationem suam non impleat, inconcussum possessionis ius obtinebis.

918. CJ 7.21.3 (Alex A Olympiadi before 9 June 228) Quamvis defunctus sit maritus quondam tuus, cui status quaestio inferebatur, causa tamen etiam post obitum eius propter emolumentum successionis durat eamque apud eum, qui de hereditate vel de singulis rebus iudicaturus est, decidi oportet.

919. CJ 7.28.1 (Alex A Taurino) Res mobiles in dotem datae, quamvis alienae, si sine vitio tamen fuerunt, a bona fide accipiente pro dote usucapiuntur.

920. CJ 7.46.2 (Alex A Marcellino) Quamquam pecuniae quantitas sententia curatoris rei publicae non continetur, sententia tamen eius rata est, quoniam indemnitatem rei publicae praestari iussit.

921. CJ 8.40.10 (Alex A Vitali after 27 Nov 223 before 26 Oct 229) Fideiussor seu mandator si in usuras quoque obligatus est, iustam causam recusandi solvere eas non habet. 1. Ut autem is, qui cum altero fideiussit, non solus conveniatur, sed dividatur actio inter eos qui solvendo sunt, ante condemnationem ex ordine postulari solet.

922. Letter. CJ 9.9.4 (Alex A Iuliano proconsuli Narbonensis/ Narbonensium before 13 June 223) Gracchus, quem Numerius in adulterio noctu deprehensum interfecerit, si eius condicionis fuit, ut per legem Iuliam impune occidi potuerit, quod legitime factum est, nullam poenam meretur: idemque filiis eius qui patri paruerunt praestandum est. 1. Sed si legis auctoritate cessante inconsulto dolore adulterum interemit, quamvis homicidium perpetratum sit, tamen quia et nox et dolor iustus factum eius relevat, potest in exilium dari.

923. CJ 9.46.1 (Alex A Sabino before 26 June 224) Calumnia eo tempore coerceri solet, quo de causa praesente accusatore iudicatur. ideoque posteaquam de causa iudicatum est, contra consuetudinem calumniam accusatoris puniri desideras.

924. CJ 9.47.7 (Alex A Isidoro before 24 Aug 224) Impunitas delictis propter aetatem non datur, si modo in ea quis sit, in quam (quam dett qua LCR) crimen quod intenditur cadere potest.

925. CJ 9.49.2 (Alex A Frontoni 5 Feb before 10 Sept 226) Deportati nec earum quidem rerum, quas post poenam inrogatam habuerint, heredem habere possunt, sed (sed tuentur B k.p. fuerit sed et Hal.) hae publicantur.

926. CJ 9.51.3 (Alex A Stratoniciano) Si debitor poenam sententiae passus est, quam bonorum ademptio secuta est, quamvis postea civitati Romanae restitutus non totam substantiam, sed aliquid ex indulgentia principis ut haberet impetravit, aeris tamen alieni ex praecedente tempore poena liberatus est. 1. Sin vero partem bonorum accepit, pro rata portione eius tenetur. quod si ob pecuniam debitam fisco bona eius occupata sunt, mansit una cum fideiussoribus propriis creditoribus obligatus.

927. CJ 10.44.1 (Alex A Feliciano) Veterani, qui, cum possent se tueri immunitate his concessa, decuriones se fieri in patria sua maluerunt, redire ad excusationem quam reliquerunt non possunt, nisi certa lege et pacto servandae immunitatis vel partem eius oneris agnoverunt.

928. CJ 10.52.1 (Alex A Veredundo) Numerus liberorum ab honoribus non excusat.

929. CJ 10.63.1 (Alex A Claudiano) Si de proprio suo patrimonio muneris editionem tuo nomine pater tuus repromisit ideoque etiam sacerdotem te creari impetravit, onus erogationis commune omnium heredum eius esse praeses provinciae non ignorabit.

930. CJ 10.68.1 (Alex A Aniceto) Si propter inimicitias ad munera civilia creatus es, hanc tibi nominationem non nocere praesidis aequitas faciet, cum et publicae utilitatis intersit non ex inimicitia creationes fieri debere, sed existimatione vera et commodo rei publicae.

931. CJ 11.30.3 (Alex A Saturnino) Rem publicam ut pupillum extra ordinem iuvari moris est.

932. CJ 11.40.1 (Alex A quattuorviris et decurionibus Fabraternorum) Cautiones servorum publicorum ita demum firmam securitatem debitoribus praestant, si curatorum adsignantium vel eorum quibus exigendi ius est auctoritate subnixae sunt. 1. Cum autem is qui exsolvisse dicitur solam scripturam actoris suscipientis pecuniam promet, ea tantum defensio consuevit admitti, si quod exsolutum est rationi rei publicae profecisse doceatur. 2. Sane curator vester, si fraude servi constiterit effectum, ut interciperentur a curatore (a curatore delete Momm.) illatae a debitoribus quantitates, de peculio eius quod eo modo deest restituet.

933. CJ 12.1.1 (Alex A Severianae) Si, ut proponitis, et avum consularem et patrem praetorium virum habuistis, et non privatae condicionis hominibus, sed clarissimis nupseritis, claritatem generis retinetis.

934. CJ 12.35.4 (Alex A Attico) Defunctorum in desertione bona confiscari divus Marcus et Antoninus pater meus constituit.

235: SEVERO ET QUINTIANO CONSS

IMP MAXIMINUS AUG

935. CJ 1.26.2 (Restituto d. 13 Aug 235) Formam a praefecto praetorio datam, et si (etsi CR si dett. cum B) generalis sit, minime legibus vel constitutionibus contrariam, si nihil postea ex auctoritate mea innovatum est, servari aequum est.

236: MAXIMINO A ET AFRICANO CONSS

936. CJ 2.3.13 (Marino pp. 9 Jan 236) In bonae fidei contractibus ita demum ex pacto actio competit, si ex continenti fiat: nam quod postea placuit, id non petitionem sed exceptionem parit.

937. CJ 5.12.6 (Sulpicio d. 11 Feb 236) Avia tua eorum, quae pro filia tua in dotem dedit, etsi verborum obligatio non intercessit, actionem ex fide conventionis ad te, si heres extitisti, transmittere potuit. nec enim eadem causa est patris et matris paciscentium, quippe matris pactum actionem praescriptis verbis constituit, patris dotis actionem profectitiae nomine competentem conventione simplici minime creditur innovare.

RSS Feed  ·  Facebook  ·  Copyright © 2016 by Ernest Metzger. All rights reserved.